آئين نامه اجرايي انتخابات شوراهاي اسلامي شهر
مصوب ۱۶/۴/۱۳۸۱ هيأت وزيران با اصلاحات بعدي
فصل اول - كليات
ماده ۱ – در اين آيين نامه ‹‹ قانون تشكيلات ، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخابات شهرداران ›› - مصوب ۱۳۷۵ – به اختصار ‹‹ قانون ›› ناميده مي شود
ماده ۲- مقصود از عبارت ‹‹ شورا ›› در اين آيين نامه ، شوراهاي اسلامي ‹‹ شهر ›› مي باشد
ماده ۳- اولين جلسه رسمي شوراها در همان تاريخ مذكور در ماده ۳ قانون تشكيل خواهد شد
تبصره – چنانچه به استناد ‹‹ مواد ۳۱ ، ۸۳ و ۸۴ قانون ، انتخابات مياندوره اي برگزار شود ، فعاليت شوراي تشكيل شده براي باقيمانده همان دوره خواهد بود
ماده ۴- تعداد اعضاي علي البدل شوراها ، موضوع ماده (۸) قانون ، به شرح زير تعيين مي شود :
۱- شوراهاي داراي ۳ نفر عضو اصلي ، ۲ نفر
۲- شوراهاي داراي ۵ نفر عضو اصلي ، ۳ نفر
۳- شوراهاي داراي ۷ نفر عضو اصلي ، ۴ نفر
۴- شوراهاي داراي ۹ و ۱۱ نفر عضو اصلي ، ۵ نفر
۵- شوراي شهر تهران ، ۶ نفر
ماده ۵- هر يك از مكانهاي جمعيتي كه طبق تصويبنامه هيأت وزيران شهر شناخته شود و شهركهاي موضوع ماده (۱۲) قانون و تبصره ذيل آن به عنوان يك حوزه انتخابيه محسوب مي شود
تبصره – در اجراي تبصره ماده ۷ قانون ، مركز آمار ايران موظف است جمعيت هر شهر را طبق آخرين سرشماري عمومي نفوس و مسكن به وزارت كشور اعلام نمايد
ماده ۶- در صورتي كه تعداد داوطلبان براي تشكيل شورا كمتر يا برابر تعداد اعضاء اصلي باشد انتخابات برگزار نخواهد شد
ماده ۷- در صورتي كه انتخابات چند حوزه انتخابيه موضوع ماده (۵) اين آيين نامه به طور همزمان برگزارشود ، به منظور حفظ استقلال انتخابات هر حوزه ، كليه اقدامات از قبيل صدور آگهي ها و تنظيم صورتجلسه ها براي هر يك از حوزه ها به صورت مستقل انجام و سوابق انتخاباتي هر حوزه جداگانه نگهداري مي شود
ماده ۸- اخذرأي در يكي از روزهاي تعطيل رسمي انجام خواهد شد و مدت زمان آن حداقل هشت ساعت خواهد بود
تبصره ۱– مدت زمان اخذرأي با تصويب و موافقت مشترك هيأتهاي اجرايي و نظارت شهرستان قابل تمديد باشد
تبصره ۲ – در صورتي كه همزمان با برگزاري انتخابات شوراها ، انتخابات ديگري نيز برگزار گردد ، تشخيص ضرورت و مدت تمديد اخذرأي در يك يا چند حوزه يا سراسر كشور برعهده وزير كشور است
ماده ۹- فرماندار موظف است در اجراي مواد ۳ و ۱۶ قانون ، پس از تأييد نهايي صحت انتخابات و قطعي شدن نتيجه آن بلافاصله پس از پايان دوره قبل از اعضاي اصلي شورا دعوت نمايد در اولين جلسه رسمي شورا كه به رياست مسن ترين عضو تشكيل مي شود ، نسبت به انتخاب هيأت رئيسه اقدام نمايند
ماده ۱۰- در صورت تحقق ماده (۸) قانون مبني بر خروج عضو يا اعضايي از شورا ، رئيس يا نايب رئيس شورا موظف است بلافاصله مراتب را به طور كتبي به اطلاع فرماندار برساند
ماده ۱۱- فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول نامه شورا مبني بر خروج اعضا از شورا ، از اعضاي علي البدل به ترتيب بيشترين رأي براي جايگزيني اعضاي خارج شده دعوت به عمل آورد و مراتب را به شوراي مربوط اعلام نمايد
ماده ۱۲ ( اصلاحي ۲۸/۳/۱۳۸۲) – چنانچه فردي به طور همزمان در بيش از يك حوزه انتخابيه در انتخابات شورا ثبت نام نمايد ، به دستور وزارت كشور و فرمانداران و بخشداران ، نام وي از فهرست داوطلبان حذف مي شود و از آن تاريخ به مدت چهارسال از داوطلب شدن در انتخابات شوراها محروم مي گردد
ماده ۱۳- براي انتخاب اعضاي علي البدل شوراها نيازي به برگ رأي يا اخذرأي مجزا و يا مشخص نمودن اعـضاي علي البدل در برگ رأي نيست ، بلكه در پايان رأي گيري و قرائت و شمارش آراء ، دارندگان بيـشترين رأي به دست آمده به ترتيب و به تعداد مورد نياز به عضويت اصلي و يا علي البدل شوراها در مي آيند بنابراين رأي دهنده اسامي نامزدهاي مورد نظر خود را حداكثر به همان تعداد اعضاي اصلي شورا در برگ رأي درج مي نمايد
ماده ۱۴- هيأت اجرايي مسئول اجراي تبصره ذيل ماده (۱۷) قانون مي باشد
تبصره – نامزدهاي انتخاباتي ذي نفع در صورت تمايل مي توانند در جلسه قرعه كشي شركت نمايند تاريخ و محل قرعه كشي بايد حداقل (۲۴) ساعت قبل توسط فرماندار به منتخبين ذي ربط ابلاغ شود
ماده ۱۵ - در صورتيكه همزمان با برگزاري انتخابات شوراها ، انتخابات ديگري نيز برگزار گردد به تشخيص و دستور وزارت كشور ، يك شعبه ثبت نام و اخذرأي و حتي الامكان با اعضاي واحد و با صندوقهاي مجزا براي هر يك از انتخابات در نظر گرفته خواهد شد
ماده ۱۶- سرپرست فرمانداري به جاي فرماندار خواهد بود
ماده ۱۷- در اجراي ماده (۴۱) قانون ، نيروي انتظامي در كليه مراحل مكلف به همكاري با مجريان انتخابات است و حسب درخواست استاندار و فرماندار موظف است مأمورين و امكانات خود را در اختيار آنان قرار دهد
ماده ۱۸- در صورت توقف ، ابطال و يا انحلال شورا توسط مراجع قانوني مذكور در مواد (۵۸) ، (۸۱) و (۸۴) قانون ، مراجع مذكور موظفند بلافاصله مراتب توقف ، ابطال و يا انحلال شورا به فرماندار مربوط اعلام نمايند شروع مهلت ۲ ماهه براي تجديد انتخابات ، از زمان وصول اعلام توقف ، ابطال و يا انحلال خواهد بود
ماده ۱۹- فرماندار موظف است به محض اطلاع از توقف ، ابطال و يا انحلال شورا ، مراتب را به وزارت كشور اعلام نمايد
ماده ۲۰- مجلس شوراي اسلامي پيش از شروع انتخابات به استناد ماده (۵۳) قانون ، اعضاي هيأت مركزي نظارت بر انتخابات را با ذكر سمت ايشان در هيأت به وزارت كشور معرفي مي نمايد
فصل دوم – هيأت اجرايي
مـاده ۲۱ - در اجراي مـاده (۸۶) قانـون وزارت كشـور مـوظف است اعتـبار مـورد نياز بـراي پـرداخت حق الزحمه به كليه افرادي كه در امر برگزاري انتخابات همكاري مي نمايند اعم از مشاغل آزاد ، دولتي و بازنشستگان را برآورد و براي تصويب و تأمين اعتبار به هيأت وزيران پيشنهاد نمايد
ماده ۲۲- فرماندار موظف است پس از وصول دستور شروع انتخابات ، براساس ماده (۳۲) قانون به منظور تشكيل هيأت اجرايي شهرستان از ساير اعضاي اداري هيأت دعوت به عمل آورد
مـاده ۲۳- فرماندار موظف است در اجـراي تبصره ۱ ماده (۳۲) قانون ، به منظور تعيين معتمدان اصلي و علي البدل عضو هيأت اجرايي شهرستان (۳۰) نفر از معتمدان اقشار مردم را انتخاب نمايد
ماده ۲۴- فرماندار موظف است بلافاصله از معتمدان منتخب ، اعضاي اداري هيأت اجرايي و هيأت نظارت بطور كتبي دعوت نمايد معتمدان حداكثر ظرف (۲) روز از تاريخ دعوت تشكيل جلسه مي دهند و پس از حضور حداقل دو سوم آنان (۲۰ نفر از ۳۰ نفر ) از بين خود (۸) نفر را به عنوان معتمدان اصلي و (۵) نفر را به عنوان معتمدان علي البدل هيأت اجرايي با رأي مخفي و اكثريت نسبي آراء انتخاب و مراتب را صورتجلسه مي نمايند
ماده ۲۵- فرماندار موظف است مراتب انتخاب معتمدين اصلي و علي البدل و تشكيل هيأت اجرايي را از طريق سلسله مراتب اداري به ستاد انتخابات كشور اعلام نمايد
ماده ۲۶- مهلت تشكيل هيأت اجرايي از زمان وصول دستور شروع انتخاب حداكثر پنج روز مي باشد
ماده ۲۷ ( اصلاحي ۲۸/۳/۱۳۸۲) – دو سوم اعضاي هيأت اجرايي براي رسميت جلسات ، موضوع ماده (۳۶) قانون و تبصره (۱) ذيل آن ، (۸) نفر مي باشد
ماده ۲۸- رؤساي هيأت هاي اجرايي و نظارت موظفند با هماهنگي لازم ، فردي را كه به طور همزمان در بيش از يك هيأت اعم از اجرايي يا نظارت عضويت دارد ، در يك هيأت ابقا و از ساير هيأت ها حذف نمايند
ماده ۲۹- هيأت اجرايي موظف است در اجراي مواد (۶۲) و (۶۵) قانون ، يك نسخه از كليه صورتجلسه ها و آگهي هاي خود را به هيأت نظارت شهرستان تحويل نمايد و هيأت نظارت شهرستان را در جريان مراحل و امور انتخابات قرار دهد
ماده ۳۰- هيأت اجرايي در مهلت مقرر و در اجراي ماده (۳۹) قانون ، تشكيل جلسه مي دهد و تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذرأي حوزه انتخابيه را تعيين و پس از تنظيم صورتجلسه ، يك نسخه آن را به فرماندار تسليم مي نمايد
ماده ۳۱- فرماندار موظف است براساس صورتجلسه دريافتي از هيأت اجرايي ، آگهي انتخابات حاوي تاريخ اخذرأي ، ساعات اخذرأي ، شرايط انتخاب كنندگان ، جرايم و تخلفات و مقررات جزايي و محل شعب ثبت نام و اخذرأي را تنظيم و در موعد مقرر براي اطلاع عموم در حوزه انتخابيه منتشر نمايد
ماده ۳۲- فرماندار موظف است در اجراي ماده (۴۰) قانون ، پس از وصول اسامي اعضاي شعب ثبت نام و اخذرأي نسبت به صدور احكام آنان اقدام نمايد و از ايشان براي شركت در جلسه توجيهي دعوت نمايد
تبصره – بمنظور جلوگيري از هرگونه خلل در برگزاري برنامه هاي روز ثبت نام و اخذرأي هيأت اجرايي موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه در صورت عدم حضور هر يك از اعضاء شعبه ، بلافاصله فرد جايگزين به محل شعبه اعزام گردد
ماده ۳۳- فرماندار موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه يك روز قبل از روز اخذرأي ، محل شعب ثبت نام و اخذرأي آماده شود
ماده ۳۴- فرماندار موظف است براي هر يك از شعب ثبت نام و اخذرأي يك نفر نماينده كه بايد حتي الامكان از كارمندان دولت باشد ، از طرف خود تعيين و نسبت به صدور حكم وي اقدام نمايد و براي تحويل گرفتن صندوق و تعرفه و برگ رأي و ساير وسايل و لوازم انتخاباتي با تعيين تاريخ و محل مراجعه ، از وي و اعضاي شعبه براي شركت در جلسه توجيهي دعوت بعمل آورد
تبصره – به منظور جلوگيري از هرگونه خلل در برگزاري برنامه هاي روز ثبت نام و اخذرأي ، فرماندار موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه در صورت عدم حضور هر يك از نمايندگان خود ، بلافاصله فرد يا افراد جايگزين را به محل شعبه اعزام نمايد
ماده ۳۵- هيأت اجرايي موظف است پس از حضور نمايندگان فرماندار و اعضاي شعب در جلسه توجيهي برنامه ثبت نام و اخذرأي و قرائت و شمارش آرا و ساير آموزشهاي لازم ، صندوق اخذرأي و تعرفه و برگ رأي و مهر انتخابات و ساير وسايل مورد نياز را به نمايندگان فرماندار تحويل دهد هيأت اجرايي موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد تا شعب ثبت نام و اخذرأي حداقل يك ساعت قبل از شروع اخذرأي آماده به كار شود و مسئولين شعبه در محل حاضر باشند
تبصره – نمايندگان فرماندار موظف اند بلافاصله پس از حضور در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي صندوق و تعرفه و برگهاي رأي و ساير وسايل و لوازم مورد نياز را در اختيار رئيس شعبه قرار دهند مسئوليت حفظ و حراست از برگ هاي رأي به منـظور جلوگيري از خروج آنها از محل شعبه اخذرأي بعهده اعضاي شعبه مي باشد
ماده ۳۶- در صورت تعيين و معرفي كتبي ناظر براي هر يك از شعب ثبت نام و اخذرأي از طرف هيأت نظارت شهرستان ، فرماندار موظف است نسبت به اعزام وي به نحوي كه قبل از شروع اخذرأي در محل شعبه حضور داشته باشد ، اقدام نمايد
ماده ۳۷- فرماندار موظف است براي حفاظت شعب ثبت نام و اخذرأي با همكاري و هماهنگي نيروي انتظامي به تعداد لازم و حداكثر تا (۳) نفر از مأموران مذكور انتخاب و ضمن صدور ابلاغ نامبردگان ، آنان را به همراه نماينده خود و ناظر و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي به محل اعزام نمايد
فصل سوم – هيأت هاي نظارت
ماده ۳۸- در اجراي ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۳) قانون اصلاح قانون تشكيلات شوراهاي اسلامي كشوري و انتخابات شوراهاي مزبور مصوب ۲۹/۴/۱۳۶۵ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراها ، هيأت مركزي نظارت بر امر انتخابات شوراهاي اسلامي كشوري متشكل از (۳) نفر از اعضاي كميسيون شوراها و امور داخلي و (۲) نفر از اعضاي كميسيون اصل (۹۰) به انتخاب مجلس شوراي اسلامي تشكيل مي شود
تبصره – در صورتي كه به تعداد لازم از كميسيونهاي مذكور داوطلب نباشد مجلس از ميان ساير نمايندگان داوطلب (۵) نفر را انتخاب مي نمايد
ماده ۳۹- در اجراي ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۴) قانون اصلاح قانون تشكيلات شوراهاي اسلامي كشوري و انتخابات شوراهاي مزبور مصوب ۲۹/۴/۱۳۶۵ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراهاي اسلامي كشور در هر استان هيأت نظارت استان مركب از سه نفر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي آن استان به تعيين هيأت مركزي نظارت تشكيل مي شود
هيأت مركزي نظارت پس از تعيين اعضاي هيأت نظارت استان ، اسامي آنان را به ستاد انتخابات استان مربوط و ستاد انتخابات كشور اعلام مي نمايد
تبصره – در هر استاني كه تعداد نمايندگان آن از سه نفر كمتر باشد و يا به حد نصاب از آن استان داوطلب نباشد ، تعيين بقيه اعضا از بين نمايندگان استانهاي مجاور با هيأت مركزي نظارت مي باشد
ماده ۴۰- ستاد انتخابات استان پس از وصول اسامي اعضاي هيأت نظارت استان ، اسامي نامبردگان را به فرمانداريهاي تابع اعلام مي نمايد
ماده ۴۱- هيأت نظارت استان در هر شهرستان ، هيأت نظارت شهرستان بر انتخابات شوراهاي اسلامي كشوري را مركب از (۵) نفر از معتمدان محل تشكيل مي دهد و اسامي آنان را به فرمانداري ذيربط و ستاد انتخابات استان اعلام مي نمايد
ماده ۴۲- هيأت نظارت شهرستان مي تواند براي هر شعبه ثبت نام و اخذرأي يك نفر ناظر تعيين و نامبرده را حداكثر تا يك روز مانده به روز اخذرأي به فرماندار معرفي نمايد
ماده ۴۳- شركت اعضاي هيأت نظارت شهرستان در جلسات هيأت اجرايي به منظور نظارت بر صحت برگزاري انتخابات مي باشد و عدم حضور آنان در جلسات و يا خودداري از امضاي صورتجلسه ها مانع از ادامه كار انتخابات نخواهد بود
ماده ۴۴- هـيأت هاي نظارت در چارچوب قانون و آيـين نامه اجرايي تنها ناظر بر اجـراي صحيـح قانـون مي باشند و حق دخالت در اموراجرايي انتخابات را ندارند
فصل چهارم – اعلام داوطلبي ، بررسي سوابق و رسيدگي به صلاحيت داوطلبان
ماده ۴۵- فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول دستور شروع انتخابات ، آگهي ثبت نام از داوطلبان ، حاوي تاريخ شروع و خاتمه ثبت نام ، محل ثبت نام ، شرايط انتخاب شوندگان و مدارك مورد نياز شامل اصل شناسنامه عكس دار ، دو نسخه تصوير كليه صفحه هاي شناسنامه اصل و تصوير كارت پايان خدمت يا مدركي دال بر مشخص بودن وضعيت خدمت وظيفه عمومي و چهار قطعه عكس جديد ۴ × ۳ را منتشر نمايد و ظرف مهلت مقرر از داوطلبان عضويت در شوراها ثبت نام به عمل آورد
ماده ۴۶- فرماندار مي تواند با صدور حكم كتبي ، مسئول يا مسئولاني از بين كارمندان فرمانداري را براي ثبت نام از داوطلبان عضويت در شوراها تعيين نمايد
ماده ۴۷- داوطلبان عضويت در شوراها در مهلت مقرر با مراجعه به فرمانداري و ارايه مدارك مورد نياز شخصاً پرسشنامه اعلام داوطلبي را در حضور مسئول ثبت نام تكميل مي نمايند مسئول ثبت نام پس از دريافت و تطبيق مشخصات سجلي داوطلب با اصل شناسنامه ، رسيد مدارك و پرسشنامه را به وي تسليم مي دارد
ماده ۴۸- هيأت اجرايي بلافاصله پس از تشكيل ، مقدمات رسيدگي به صلاحيت داوطلبان را فراهم مي نمايد
ماده ۴۹- فرماندار موظف است در اجراي ماده (۴۶) قانون ، در پايان هر روز اسامي و مشخصات كليه داوطلبان را به منظور بررسي سوابق ، به مراجع ذي ربط محل از قبيل اداره اطلاعات ، نيروي انتظامي ، دادگستري و ثبت احوال ارسال نمايد
تبصره – فرماندار موظف است به منظور پرهيز از هرگونه اشتباه و از قلم افتادگي ، در پايان مهلت قانوني ثبت نام نيز بلافاصله اسامي كليه داوطلبان حوزه انتخابيه را كه سوابق آنها از قبل استعلام شده است براساس حروف الفبا به مراجع ياد شده ارسال نمايد
ماده ۵۰- مراجع مذكور در ماده (۴۶) قانون موظفند در اجراي تبصره (۲) ذيل همان ماده حداكثر ظرف مدت ده روز پس از وصول اسامي و مشخصات هر يك از داوطلبان ، نتيجه بررسيهاي انجام شده درخصوص سوابق آنان را به طور كتبي به فرماندار اعلام نمايند
تبصره ۱ - هيـأت هاي اجرايي مـي توانند در اجراي ماده (۴۶) قانون طبق فرمي كه در چارچوب قانون تهيه خواهند نمود ، مراتب را از مراجع موضوع ماده (۴۶) قانون استعلام نمايند
تبصره ۲- عدم ارسال هرگونه پاسخ توسط مراجع مذكور در ماده (۴۶) قانون در مهلت مقرر ، بمنزله فقدان هرگونه سوابق سوء داوطلبان در آن مراجع محسوب مي گردد
ماده ۵۱- فرماندار موظف است به محض وصول اطلاعات لازم درباره سوابق هر يك از داوطلبان ، جلسات هيأت اجرايي را تشكيل دهد و حداكثر ظرف مدت هفت روز پس از وصول سوابق هر يك از داوطلبان با رعايت كامل متن ماده (۴۹) قانون ، به صلاحيت آنان رسيدگي و نتيجه را صورتجلسه نمايد و بلافاصله يك نسخه از هر يك از صورتجلسه تنظيمي را به هيأت نظارت شهرستان ارسال نمايد
ماده ۵۲- هيأت نظارت شهرستان پس از وصول صورتجلسات رسيدگي به صلاحيت داوطلبان ، به استناد ماده (۴۸) قانون موظف است حداكثر ظرف مدت (۷) روز از وصول هر يك از صورتجلسات ، مبني بر تأييد يا رد صلاحيت آن دسته از داوطلباني كه صلاحيت آنان توسط هيأت اجرايي رد شده است به صورت كتبي به فرماندار اعلام نمايد
تبصره ۱ – جهات رد صلاحيت به داوطلب منعكس خواهد شد
تبصره ۲ – چنانچه هيأت نظارت شهرستان درباره داوطلب يا داوطلبان مذكور نظر خود را در مهلت مقرر اعلام ننمايد ، نظر هيأت اجرايي ملاك عمل خواهد بود
ماده ۵۳- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت شهرستان ، مبني بر تأييد يا رد تصميمات هيأت اجرايي شهرستان درخصوص رد صلاحيت داوطلبان و همچنين با رعايت تبصره ماده ( ۵۲) بلافاصله مراتب تأييد يا رد صلاحيت هر يك از داوطلبان را به طور كتبي به داوطلب تأييد يا رد صلاحيت شده زيربط اعلام نمايد
تبصره – داوطلبان رد صلاحيت شده ظرف (۴) روز پس از دريافت نظريه هيأت اجرائي به استناد تبصره (۱) ذيل ماده (۵۰) قانون مي توانند ضمن درخواست دلايل رد صلاحيتشان ، شكايت خود را به هيأت نظارت استان تسليم نمايند
ماده ۵۴- هيأت نظارت استان موظف است ظرف مهلت مقرر در تبصره (۳) ماده (۵۰) قانون ، نظر خود درخصوص تأييد يا رد صلاحيت آن دسته از داوطلباني كه صلاحيتشان در هيأت اجرايي رد شده و شاكي بوده اند را با تنظيم صورتجلسه به ضميمه نامه رسمي به منظور ارسال به فرمانداري مربوط به ستاد انتخابات استانداري تسليم نمايد
تبصره ۱– چنانچه در مهلت مقرر هيچ گونه شكايتي از حوزه انتخابيه واصل نشد ، مراتب صورتجلسه و به همان نحو عمل خواهد شد
تبصره ۲ – رعايت ‹‹ قانون لزوم رسيدگي دقيق به شكايات داوطلبان رد صلاحيت شده در انتخابات مختلف مصوب ۲۲/۸/۷۸ مجمع تشخيص مصلحت نظام ›› درخصوص بررسي صلاحيت داوطلبان و ابلاغ مراتب رد صلاحيت به داوطلبان ذيربط الزامي است
ماده ۵۵- ستاد انتخابات استانداري موظف است پس از وصول صورتجلسه رسيدگي به شكايات داوطلبان رد صلاحيت شده از هيأت نظارت استان ، بلافاصله مراتب را به منظور انتشار آگهي اسامي نامزدهاي انتخاباتي به فرمانداري مربوط اعلام نمايد
ماده ۵۶- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت استان ، آگهي اسامي نامزدهاي انتخاباتي را حداكثر ظرف سه روز تهيه و هشت روز قبل از روز اخذرأي به منظور اطلاع اهالي حوزه انتخابيه ، در حوزه مذكور منتشر نمايد
ماده ۵۷- در اجراي ماده (۲۴) قانون ، نامزدهاي انتخاباتي در صورت تمايل به داشتن نماينده در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي موظفند حداكثر تا سه روز قبل از روز اخذرأي اسامي و مشخصات و يك قطعه عكس نمايندگان خود را به هيأت اجرايي تسليم نمايند
ماده ۵۸- هيأت اجرايي موظف است براي نمايندگان نامزدهاي انتخاباتي ، معرفي نامه و يا كارت شناسايي صادر و به نامزد ذيربط تحويل نمايد
ماده ۵۹- شكايات و اعتراضات نمايندگان نامزدهاي انتخاباتي از طريق نامزدهاي مربوط جمع آوري و با امضاي وي به هيأت هاي اجرايي و نظارت شهرستان تسليم خواهد شد
ماده ۶۰- تداركات و تأمين احتياجات مورد تقاضاي هر يك از نمايندگان نامزدها به عهده نامزد معرفي كننده خواهد بود
فصل پنجم – تبليغات
ماده ۶۱- مدت فعاليت تبليغات انتخاباتي براي كليه نامزدها يكسان است و (۸) روز قبل از روز اخذرأي آغاز مي گردد و تا (۲۴) ساعت قبل از روز اخذرأي ادامه خواهد داشت
ماده ۶۲- در فعاليتهاي تبليغات انتخاباتي ، انجام امور ذيل ممنوع است و مرتكبين تحت پيگرد قانوني قرار مي گيرند
۱- نوشتن و يا اظهار مطالب خلاف واقع
۲- ديوار نويسي ، راه اندازي كاروانهاي تبليغاتي و استفاده از بلندگوهاي سيار خارج از محل سخنراني و يا ستاد تبليغاتي انتخاباتي
۳- اعلام نظر شخصيتها در تأييد نامزدها با ذكر عنوان و مسئوليت آنان
۴- استفاده از صدا و سيما و ميز خطابه نماز جمعه و يا هر وسيله ديگري كه جنبه رسمي و دولتي دارد
۵- فعاليت انتخاباتي كارمندان در ساعات اداري
۶- استفاده از وسايل و امكانات وزارتخانه ها ، ادارات ، شركتهاي دولتي و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداريها و شركتها و سازمانهاي وابسته به آنها و نهادها و مؤسساتي كه از بودجه عمومي ( به هر ميزان ) استفاده مي كنند و همچنين در اختيار گذاشتن وسايل و امكانات مزبور
۷- فعاليت تبليغاتي مجريان و ناظران انتخابات براي نامزدهاي انتخاباتي در قلمرو جغرافيايي مسئوليت خود
۸- الصاق هرگونه آثار تبليغاتي نامزدها بر روي علائم راهنمايي و رانندگي ، تابلوي بيمارستان ، تابلوي مدارس و ساير مؤسسات آموزشي و تابلوهاي منصوبه در معابر عمومي توسط بخش دولتي و وابسته به دولت و همچنين تأسيسات دولتي و صندوقهاي پست ، باجه هاي تلفن ، پست هاي برق و تلفن ، تابلوها و املاك بخش خصوصي ( مگر با رضايت مالكان يا متصرفان ) و هرگونه تابلوي راهنما ، مأمورين انتظامي در صورت مشاهده چنين مواردي متخلفان را جلب و بمنظور تعقيب قانوني به مقامات قضايي تحويل مينمايند شهرداريها موظف اند با استفاده از امكانات نسبت به امحاء چنين اوراقي اقدام نمايند
۹- تبليغ عليه نامزدها و هرگونه هتك حرمت و حيثيت آنان
۱۰- پاره يا معدوم نمودن عكس و آثار تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي در مدت و زمان قانوني تبليغات كه در محلهاي مجاز الصاق شده و يا نصب شده باشد
۱۱- انجام هرگونه فعاليت تبليغاتي تحت عنوان داوطلبي خارج از مهلت قانوني تبليغات
تبصره ۴- استفاده از اماكن دولتي و عمومي مشروط به اخذ مجوز از مقامات ذيصلاح و پرداخت هزينه برابر براي تمامي نامزدها و طرفداران آنها بلامانع است
تبصره ۵- استفاده از هرگونه آثار تبليغاتي نامزدها و طرفداران آنان اعم از كاغذي ، پارچه اي ، مقوايي ، فلزي و يا هر جنس ديگر با ابعاد بيشتر از ۷۰ × ۱۰۰ سانتي متر ممنوع است
تبصره ۶- شركت پست در چارچوب اساسنامه خود مي تواند در امر توزيع آثار تبليغاتي نامزدها اقدام نمايد
ماده ۶۳- مطبوعات و نشريات حق ندارند آگهي يا مطالبي عليه نامزدهاي انتخاباتي درج نمايند و يا مطلبي بنويسند كه دال بر انصراف گروه يا اشخاصي از نامزدهاي معين باشد ،در اين صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را به نشريه مزبور بدهند و آن نشريه طبق قانون مطبوعات مكلف به چاپ فوري آن درمهلت مجاز تبليغات مي باشد
تبصره – مطبوعات و نشريات درانتشار هر گونه مطلب در خصوص نامزدها مكلفند به نحوي اقدام نمايند كه فرصت پاسخگوئي براي نامزد درمهلت مجاز تبليغاتي فراهم باشد
ماده ۶۴- انتشار اعلام نظر شخصيتها ( بدون ذكر عنوان و مسئوليت آنان ) ، مجامع ، احزاب و گروههاي مجاز ، در تأييد نامزد انتخاباتي بايد مستند به مدرك كتبي و امضا شده مربوط به تأييد و حمايت باشد و نامزد انتخاباتي در صورتي كه بخواهد از تأييد مراجع ياد شده در صدر اين نامه استفاده نمايد بايد مستندات و مدارك آن را ارايه كند
ماده ۶۵- همزمان با آغاز كار ستاد تبليغات انتخاباتي نامزدها ، نشاني و محل ستاد و نام مسئول آن بايد كتباً و با امضاي نامزد انتخاباتي مربوط ، به آگاهي هيأت اجرايي حوزه انتخابيه برسد
تبصره – ستاد تبليغات انتخابات ، مركزي است كه فعاليتهاي تبليغاتي نامزدها و طرفداران آنها مندرج در مواد فصل پنجم اين آيين نامه در آن ساماندهي وانجام مي پذيرد و هر داوطلب تنها مي تواند درهر منطقه شهرداري يك ستاد تبليغاتي داير نمايد
ماده ۶۶- هرگونه عكس و آثار تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي كه در محل شعبه ثبت نام واخذرأي وجود دارد بايد قبل از اخذرأي ، توسط اعضاي شعبه امحا شود
فصل ششم – برنامه روز اخذرأي و شمارش و قرائت آراء و اعلام نتيجه اخذرأي
ماده ۶۷- اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي حداقل يك ساعت قبل از وقت مقرر در محل شعبه حاضر ميشوند
ابتدا به استناد تبصره (۲) ذيل ماده (۴۰) قانون ، نسبت به انتخاب هيأت رئيسه و منشي ها اقدام و مراتب را در صورتجلسه درج مي نمايند ، سپس صندوق اخذرأي را در حضور نماينده فرماندار و ناظر بر انتخابات ( در صورت حضور ) باز مي كنند و پس از حصول اطمينان از خالي بودن صندوق ، آن را لفاف ، با لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› شعبه ثبت نام و اخذرأي لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› مي نمايند و پس از امضا و تأييد مراتب فوق در صورتجلسه ، برنامه اخذرأي و قرائت آراء را در (۶) مرحله به شرح زير انجام مي دهند :
الف – مرحله مراجعه رأي دهندگان
ب – مرحله كنترل
ج – مرحله ثبت نام
د – مرحله اخذرأي
ﻫ - مرحله قرائت و شمارش آراء و مرحله تنظيم و تكميل صورتجلسه
الف – مرحله مراجعه رأي دهندگان
۱- اعضاي شعبه بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه رأي دهندگان از يك سمت وارد محل شعبه شوند و پس از دادن رأي از سمت ديگر خارج گردند
۲- مأمورين انتظامي موظفند طبق دستور نماينده فرماندار يا رئيس شعبه ثبت نام و اخذرأي از ازدحام در داخل محوطه اخذرأي ممانعت نمايند تا اخذرأي در كمال آرامش انجام پذيرد
۳- رأي دهندگان با در دست داشتن عين شناسنامه خود در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي حضور مي يابند و به ترتيب به منظور ثبت نام و دادن رأي وارد محوطه اخذرأي مي شوند
ب – مرحله كنترل
كنترل در سه مرحله انجام مي شود :
۱- كنترل شناسنامه : رئيس شعبه يا هر يك از سه منشي شعبه ثبت نام و اخذرأي با ملاحظه شناسنامه رأي دهنده موارد زير را مورد توجه قرار مي دهند :
الف – شناسنامه به مهر شعب ديگر ممهور نشده باشد
ب – شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و صاحب آن در روز اخذرأي حداقل (۱۵) سال تمام سن داشته باشد
۲- رئيس شعبه و يا هر يك از سه منشي ، انگشت سبابه دست راست رأي دهنده را كنترل مي نمايد تا آلوده به رنگ جوهر استامپ ، كه نشان دهنده رأي در شعبه ديگر است ، نباشد
در صورتي كه مراجعه كننده داراي شناسنامه اي باشد كه ممهور به مهر انتخابات در روز اخذرأي است و دلالت بر دادن رأي در شعبه ديگري نمايد و يا در انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ شعبه اخذرأي ديگري مشاهده شود ، از وي رأي گيري نخواهد شد
۳- كنترل شرط احراز توطن : به استناد بند (۳) ماده (۲۵) و تبصره ذيل آن ، اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي به روشهاي مقتضي كنترل مي نمايند كه شخص رأي دهنده و يا افراد تحت تكفل وي ( همسر و فرزندان ) حداقل يك سال متوالي متصل به زمان اخذرأي در محل سكونت داشته باشد
به استناد قسمت اخير بند (۳) ماده (۲۵) قانون ، در شهرها و شهركهاي بالاي يكصدهزار نفر جمعيت نيازي به احراز سكونت نمي باشد
ج – مرحله ثبت نام
۱- پس از انجام مرحله كنترل و حصول اطمينان از اينكه شناسنامه متعلق به مراجعه كننده است و واجد شرايط رأي دادن مي باشد ، يك نفر از منشي ها نسبت به ثبت مشخصات وي براساس مندرجات شناسنامه بر روي برگ تعرفه اقدام و پس از اخذ اثر انگشت رأي دهنده روي برگ تعرفه ، آن را با قيد تاريخ با مهر انتخابات ممهور و امضا مي نمايد
۲- متصدي ثبت نام ، شناسنامه رأي دهنده را نيز به مهر انتخابات ممهور و به وي تحويل مي نمايد
د – مرحله اخذرأي
۱- پس از ثبت نام از رأي دهنده ، متصدي ثبت نام برگ رأي را بعد از ممهور نمودن به مهر انتخابات از محل نقطه چين از تعرفه انتخاباتي جدا مي كند و به رأي دهنده تسليم مي نمايد تا رأي دهنده اسم نامزد يا نامزدهاي مورد نظر خود را حداكثر به تعداد اعضاي اصلي شورا بر روي آن بنويسد ، تا كند داخل صندوق بياندازد و از درب خروجي شعبه خارج شود بديهي است تعرفه هاي انتخاباتي در محل شعبه باقي مي ماند و بايد در نگهداري و حفاظت آنها دقت و مراقبت كامل به عمل آيد
۲- نماينده فرماندار و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه رأي نويسي مخفي باشد و به صورت كاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص ديگري انجام پذيرد و هيچ يك از اعضاي شعبه و نماينده فرماندار و مأمورين انتظامي و نماينده هيأت نظارت و اصولاً كليه افرادي كه به هرگونه در شعبه وظيفه اي بر عهده دارند حق نوشتن رأي براي اشخاص را ندارند
در صورتي كه براي نوشتن رأي نياز به فرد ديگري باشد ، رأي دهنده بايستي از وجود افراد خارج از شعبه كه مورد اعتماد وي هستند ، استفاده نمايد و اعضاي شعبه نيز كنترل نمايند تا عمل خلاف قانون انجام نگيرد
۳- نماينده هيأت نظارت حق دخالت در امور اجرايي انتخابات را ندارد و در صورت مشاهده ارتكاب به تخلفات موضوع ماده (۶۷) قانون موظف است مراتب را به اعضاي شعبه و نماينده فرماندار تذكر دهد و آنان ضمن بررسي موضوع بايد فرد يا افراد خاطي را توسط مأمورين انتظامي حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورتجلسه نمايند و همراه خاطي تحويل مقامهاي قضايي دهند
ﻫ ( اصلاحي ۲۷/۱۱/۱۳۸۱ ) – مرحله قرائت و شمارش آراء
رديف يكم – شيوه دستي
اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي در صورت حصول اطمينان از اينكه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را درصندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي دادن رأي در محل شعبه حضور ندارد ، بلافاصله پس از شمارش تعرفه ها و ثبت تعداد آن در صورتجلسه ، با حضور نماينده فرماندار و نماينده هيأت نظارت ، شمارش و قرائت آراء را به ترتيب ذيل آغاز مي نمايند :
۱- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر‹‹ پلمپ ›› صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اينكه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايد :
الف – چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد بر اساس بند ‹‹ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غير چاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اينكه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
ب – در صورتي كه تعداد اوراق رأي داخل صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۲- پس از اينكه شمارش آراء به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آراء با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
دوم – با استفاده از سيستم رايانه اي در شعبه :
چنانچه با توافق وزارت كشور و هيأت مركزي نظارت مقرر شده باشد كه كار قرائت و شمارش آراء با سيستم رايانه اي انجام شود اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي و حصول اطمينان از اين كه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را در صندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي رأي دادن در محل شعبه حضور ندارد با حضور نماينده فرماندار و ناظر هيأت نظارت كار شمارش آراء را به شرح زير انجام مي دهند :
۱- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اين كه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايد :
۱/۱- چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد براساس بند ‹‹ ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غيرچاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اين كه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
۲/۱- در صورتي كه تعداد اوراق رأي داخل صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۲- پس از اينكه شمارش آرا به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آرا با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
۳- چنانچه امكانات رايانه اي در محل شعبه فراهم شده باشد علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آراء توسط كاربر نتايج قرائت آراي هر يك از نامزدها نيز وارد سيستم رايانه اي مي گردد در پايان نتايج كلي شمارش و قرائت آراي شعبه توسط رايانه ارايه و طي صورتجلسه به امضاي كاربر ، اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و ناظر شعبه مي رسد
سوم – با استفاده از سيستم رايانه در محل استقرار دستگاهها :
۱- چنانچه با توافق وزارت كشور و هيأت مركزي نظارت مقرر شده باشد كه كار قرائت و شمارش آراء با سيستم رايانه اي انجام شود اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي و حصول اطمينان از اينكه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را در صندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي رأي دادن در محل شعبه حضور ندارد با حضور نماينده فرماندار و ناظر هيأت نظارت كار شمارش آراء را بشرح زير انجام ميدهند :
۲- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اين كه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايند :
۱/۲- چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد براساس بند ‹‹ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غير چاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اين كه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
۲/۲- در صورتي كه تعداد اوراق رأي صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۳- پس از اينكه شمارش آراء به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آراء با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
۴- چنانچه امكانات رايانه اي در محل شعبه فراهم نباشد ، اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي موظفند همراه با نماينده فرماندار ، بخشدار ، ناظر شعبه و مأمورين محافظ صندوق ، صندوق يا صندوق هاي محتوي تعرفه و آراء را براي قرائت و شمارش آراء به محل استقرار سيستم رايانه اي كه از قبل مشخص شده است حمل نمايند در صورت عدم امكان حضور تمامي اعضاي شعبه ، حضور رئيس يا نايب رئيس آن الزامي است
۵- پس از رسيدن مسئولان شعبه و صندوق اخذرأي به محل استقرار سيستم رايانه اي ، صندوق اخذرأي باز و از آراي ريخته شده در آن كه قبلاً آراي باطله مأخوذه و باطله غير مأخوذه از آنها جدا شده است علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آراء توسط كاربر نتايج قرائت آراي هر يك از نامزدها نيز وارد سيستم رايانه اي ميگردد ودرپايان نتايج كلي شمارش و قرائت آراي شعبه توسط رايانه ارايه وطي صورتجلسه اي به امضاي كاربر ، اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و ناظر شعبه مي رسد
و – مرحله تنظيم صورتجلسه
پس از خاتمه شمارش و قرائت آراء ، صورتجلسه اخذرأي شعبه در پنج نسخه تنظيم و سپس تعداد رأي هر يك از نامزدها در صورتجلسه قيد مي شود
پس از انجام اين كار ، صورتجلسه به امضاي نماينده فرماندار و اعضاي شعبه اخذرأي و نماينده هيأت نظارت مي رسد و بلافاصله كليه اوراق و مدارك انتخاباتي و يك نسخه از صورتجلسه تنظيمي داخل صندوق رأي قرار داده مي شوند و پس از لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› شدن صندوق يا صندوقها ، اعضاي شعبه اخذرأي به اتفاق نماينده فرماندار و به همراه نماينده هيأت نظارت و مأموران محافظ صندوق ، صندوق يا صندوقهاي رأي را همراه با يك نسخه از صورتجلسه نتايج آراي شعبه و ساير مدارك رسماً تحويل هيأت اجرايي ميدهند از سه نسخه باقيمانده صورتجلسه نتايج آراء ، يك نسخه تحويل نماينده هيأت نظارت ، يك نسخه تحويل نماينده فرماندار و يك نسخه نيز تحويل رئيس شعبه مي شود
اگر در روز اخذرأي مسائل و مشكلاتي پديد آيد بايد در قسمت انتهاي صورتجلسه نوشته شود و به امضاي اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و نماينده هيأت نظارت شهرستان برسد
ماده ۶۷ مكرر ( الحاقي ۲۷/۱۱/۱۳۸۱ ) – هرگاه بعضي از شعب ثبت نام و اخذرأي به علل مختلف ازعهده قرائت آراء و تكميل صورتجلسه بر نيايند هيأتهاي اجرايي مي توانند مستقيماً يا با تعيين افراد جديد نسبت به شمارش و قرائت آراء و تكميل صورتجلسه شعبه مذكور اقدام نمايند
تبصره ۱- چنانچه صندوق اخذ رأي به گونه اي ساخته شده باشد كه نيازي به لفاف نداشته باشد پس از بستن آن فقط محل يا محلهاي تعيين شده بر روي صندوق ، در مراحل مختلف برنامه اخذرأي با مهر انتخابات لاك و مهر ( پلمب) خواهد شد
تبـصره ۲- در اجراي ماده (۶۶)قانون در صورت اعزام بازرس يـا بازرسان ثابت وزارت كشور به شعب ثبت نام و اخذ رأي ، آنان موظفند در كليه مراحل برنامه روز اخذ رأي و قرائت و شمارش آراء واعلام نتايج و تنظيم صورتجلسه حضور يافته و تمامي نسخه هاي صورتجلسه شعبه را امضاء كنند
مـاده ۶۸- هيأت اجرايي پس از دريافت صندوق يا صندوقهاي محتوي آرا و مدارك و صورتجلسات شعب ثبت نام و اخذرأي حوزه انتخابيه ، در حضور اعضاي هيأت نظارت شهرستان نسبت به تنظيم صورتجلسه نتيجه اخذرأي در حوزه انتخابيه اقدام مي نمايد و يك نخسه از صورتجلسه را براي انتشار آگهي نتيجه انتخابات به فرماندار تحويل مي دهد
ماده ۶۹- فرماندار موظف است بلافاصله پس از دريافت صورتجلسه نتيجه اخذرأي از هيأت اجرايي شهرستان نسبت به تنظيم آگهي نتيجه انتخابات و انتشار آن در حوزه انتخابيه اقدام نمايد
فصل هفتم – بررسي شكايات
ماده ۷۰- به استناد ماده (۵۲) قانون ، هيأت هاي اجرايي موظفند از تاريخ اعلام نهايي صلاحيت داوطلبان تا دو روز پس از اعلام نتيجه اخذرأي انتخابات ، شكايات واصله را بپذيرند و ظرف پنج روز به آنها رسيدگي نمايند
بنابراين چنانچه در مهلت ياد شده شكايتي از حوزه انتخابيه به هيأت اجرايي شهرستان واصل شود ، هيأت مذكور موظف است حداكثر ظرف پنج روز پس از وصول هر شكايت در جلسه مشترك با هيأت نظارت شهرستان به آن رسيدگي و مراتب را صورتجلسه نمايند
تبصره ۱- شكاياتي قابل طرح و بررسي مي باشد كه نام و نام خانوادگي ، نام پدر ، آدرس محل كار يا سكونت شاكي كه هويت وي را آشكار مي نمايد ، دارا باشند
تبصره ۲- هيأت اجرايي پس از پايان مهلت دريافت و رسيدگي به شكايات ، چنانچه هيچ گونه شكايتي از انتخابات دريافت ننموده باشد ، مراتب عدم وصول شكايت را نيز صورتجلسه مي نمايد
ماده ۷۱- هيأت اجرايي موظف است پس از اتمام مهلت رسيدگي به شكايات ، بلافاصله با توجه به شكايات دريافتي و بررسي كلي چگونگي برگزاري انتخابات ، نظريه خود در مورد چگونگي برگزاري و پيشنهاد تأييد يا ابطال انتخابات حوزه انتخابيه را طي صورتجلسه اي به هيأت نظارت شهرستان اعلام نمايد
تبصره ۱- چنانچه بررسي شكايات منجر به ابطال آراي شعبه يا شعبي از حوزه انتخابيه شود كه در سرنوشت انتخابات مؤثر باشد ، هيأت اجرايي شهرستان موظف است آراي باطل شده را در نتايج قبلي دخالت داده و نتيجه جديد به دست آمده از آن را در صورتجلسه مذكور منظور نمايد
تبصره ۲- پيشنهاد ابطال كل انتخابات يا آراي شعبه يا تعدادي از شعب مي بايد مستدل و براساس مواد قانون باشد
ماده ۷۲- هيأت نظارت شهرستان موظف است حداكثر ظرف پنج روز پس از وصول نظريه هيأت اجرايي شهرستان درخصوص برگزاري انتخابات ، به شرح زير اقدام نمايد :
از اين مرحله به بعد با توجه به دو وضعيت (الف) و (ب) ، اقدامات در دو مسير جداگانه ولي به صورت موازي و همزمان ادامه خواهد يافت
ماده ۷۳- اقدامات مربوط به وضعيت (الف) :
۱- فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه هيأت نظارت شهرستان مبني بر تأييد صحت برگزاري انتخابات ، مراتب را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند و يك نسخه از آگهي منتشر شده را براي هيأت نظارت استان ارسال نمايد
۲- به استناد ماده (۵۶) قانون ، چنانچه كسي به تأييد صحت برگزاري انتخابات معترض باشد حداكثر ظرف مدت دو روز از انتشار آگهي مي تواند شكايت خود را به هيأت نظارت استان اعلام نمايد
۳- هيأت نظارت استان موظف است حداكثر ظرف (۱۵) روز از وصول شكايت معترضان ، براساس ماده (۵۶) و با رعايت ماده (۵۸) قانون نتيجه قطعي و نهايي حوزه انتخابيه را به فرماندار مربوط اعلام نمايد
چنانچه در پايان مهلت دريافت شكايات ، هيأت نظارت استان شكايتي دريافت نكرد موظف است بلافاصله مراتب و عدم وصول شكايت را هم براي اقدام بعدي به فرماندار اعلام نمايد
۴- فرماندار موظف است نظر قطعي و نهايي هيأت نظارت استان درخصوص تأييد يا عدم تأييد صحت برگزاري انتخابات را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
ماده ۷۴- اقدامات مربوط به وضعيت (ب) :
۱- هيأت نظارت استان موظف است حداكثر ظرف پنج روز از وصول صورتجلسه هيأت نظارت شهرستان مبني بر پيشنهاد ابطال كل انتخابات و يا ابطال يك يا چند شعبه مؤثر در سرنوشت انتخابات ، موضوع را بررسي و نتيجه را صورتجلسه نمايد
چنانچه نتيجه بررسيها حاكي از تأييد صحت برگزاري انتخابات با همان نتيجه اعلام شده قبلي باشد ، مراتب را بلافاصله از طريق هيأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام مي نمايد
در غير اينصورت چنانچه نظر بر ابطال و يا تغيير سرنوشت انتخابات باشد ، صورتجلسه تنظيمي را به منظور اظهار نظر نهايي به هيأت مركزي نظارت ارسال مي دارد
۲- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت استان مبني بر تأييد صحت برگزاري انتخابات مراتب را از طريق انتشار آگهي به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
۳- هيأت مركزي نظارت حداكثر ظرف پنج روز از وصول نظريه هيأت نظارت استان درخصوص ابطال انتخابات و يا تغيير سرنوشت آن ، نظر قطعي و نهايي خود را طي صورتجلسه اي به هيأت نظارت استان اعلام مي نمايد
۴- هيأت نظارت استان موظف است بلافاصله پس از وصول نظريه هيأت مركزي نظارت ، مراتب را از طريق هيأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام نمايد
۵- فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه نظريه هيأت مركزي نظارت ، نتيجه قطعي و نهايي انتخابات را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
ماده ۷۵- كليه اقدامات هيأت هاي نظارت شهرستان و استان با رعايت ماده (۵۹) قانون معتبر است
ماده ۷۶- فرماندار موظف است پس از انتشار آگهي نتيجه قطعي و نهايي انتخابات حوزه هاي انتخابيه ، يك نسخه از هر يك از اين آگهي ها را به ستاد انتخابات استانداري و يك نسخه را نيز به ستاد انتخابات كشور ارسال نمايد
فصل هشتم – صدور كارت عضويت اعضا و امحاي اوراق انتخاباتي
ماده ۷۷- كارت عضويت اعضاي شوراها با امضاي فرماندار و مهر فرمانداري صادر مي شود
تبصره – كارت عضويت فقط براي اعضاي اصلي شورا صادر مي شود
ماده ۷۸- فرماندار موظف است پس از وصول دستور امحاي آراء و اوراق انتخابات شوراها از ستاد انتخابات كشور ، با حضور اعضاي هيأت هاي اجرايي و حتي الامكان و نظارت ، نسبت به امحاي اوراق تعرفه و برگهاي رأي مصرف شده حوزه انتخابيه به نحو مقتضي اقدام و مراتب را صورتجلسه و نتيجه را به ستاد انتخابات استانداري اعلام نمايد
ماده ۷۹- دستورالعمل اجرايي و فرمهاي مربوط به اين آيين نامه پس از تصويب وزير كشور قابل اجرا ميباشد
اين متن جانشين تصويب نامه شماره ۱۲۱۱۴۴/ت ۱۷۱۷۹ ﻫ مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۷۵ مي شود و از تاريخ تصويب لازم الاجرا است
، انتخابات مياندوره اي برگزار شود ، فعاليت شوراي تشكيل شده براي باقيمانده همان دوره خواهد بود
ماده ۴- تعداد اعضاي علي البدل شوراها ، موضوع ماده (۸) قانون ، به شرح زير تعيين مي شود :
۱- شوراهاي داراي ۳ نفر عضو اصلي ، ۲ نفر
۲- شوراهاي داراي ۵ نفر عضو اصلي ، ۳ نفر
۳- شوراهاي داراي ۷ نفر عضو اصلي ، ۴ نفر
۴- شوراهاي داراي ۹ و ۱۱ نفر عضو اصلي ، ۵ نفر
۵- شوراي شهر تهران ، ۶ نفر
ماده ۵- هر يك از مكانهاي جمعيتي كه طبق تصويبنامه هيأت وزيران شهر شناخته شود و شهركهاي موضوع ماده (۱۲) قانون و تبصره ذيل آن به عنوان يك حوزه انتخابيه محسوب مي شود
تبصره – در اجراي تبصره ماده ۷ قانون ، مركز آمار ايران موظف است جمعيت هر شهر را طبق آخرين سرشماري عمومي نفوس و مسكن به وزارت كشور اعلام نمايد
ماده ۶- در صورتي كه تعداد داوطلبان براي تشكيل شورا كمتر يا برابر تعداد اعضاء اصلي باشد انتخابات برگزار نخواهد شد
ماده ۷- در صورتي كه انتخابات چند حوزه انتخابيه موضوع ماده (۵) اين آيين نامه به طور همزمان برگزارشود ، به منظور حفظ استقلال انتخابات هر حوزه ، كليه اقدامات از قبيل صدور آگهي ها و تنظيم صورتجلسه ها براي هر يك از حوزه ها به صورت مستقل انجام و سوابق انتخاباتي هر حوزه جداگانه نگهداري مي شود
ماده ۸- اخذرأي در يكي از روزهاي تعطيل رسمي انجام خواهد شد و مدت زمان آن حداقل هشت ساعت خواهد بود
تبصره ۱– مدت زمان اخذرأي با تصويب و موافقت مشترك هيأتهاي اجرايي و نظارت شهرستان قابل تمديد باشد
تبصره ۲ – در صورتي كه همزمان با برگزاري انتخابات شوراها ، انتخابات ديگري نيز برگزار گردد ، تشخيص ضرورت و مدت تمديد اخذرأي در يك يا چند حوزه يا سراسر كشور برعهده وزير كشور است
ماده ۹- فرماندار موظف است در اجراي مواد ۳ و ۱۶ قانون ، پس از تأييد نهايي صحت انتخابات و قطعي شدن نتيجه آن بلافاصله پس از پايان دوره قبل از اعضاي اصلي شورا دعوت نمايد در اولين جلسه رسمي شورا كه به رياست مسن ترين عضو تشكيل مي شود ، نسبت به انتخاب هيأت رئيسه اقدام نمايند
ماده ۱۰- در صورت تحقق ماده (۸) قانون مبني بر خروج عضو يا اعضايي از شورا ، رئيس يا نايب رئيس شورا موظف است بلافاصله مراتب را به طور كتبي به اطلاع فرماندار برساند
ماده ۱۱- فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول نامه شورا مبني بر خروج اعضا از شورا ، از اعضاي علي البدل به ترتيب بيشترين رأي براي جايگزيني اعضاي خارج شده دعوت به عمل آورد و مراتب را به شوراي مربوط اعلام نمايد
ماده ۱۲ ( اصلاحي ۲۸/۳/۱۳۸۲) – چنانچه فردي به طور همزمان در بيش از يك حوزه انتخابيه در انتخابات شورا ثبت نام نمايد ، به دستور وزارت كشور و فرمانداران و بخشداران ، نام وي از فهرست داوطلبان حذف مي شود و از آن تاريخ به مدت چهارسال از داوطلب شدن در انتخابات شوراها محروم مي گردد
ماده ۱۳- براي انتخاب اعضاي علي البدل شوراها نيازي به برگ رأي يا اخذرأي مجزا و يا مشخص نمودن اعـضاي علي البدل در برگ رأي نيست ، بلكه در پايان رأي گيري و قرائت و شمارش آراء ، دارندگان بيـشترين رأي به دست آمده به ترتيب و به تعداد مورد نياز به عضويت اصلي و يا علي البدل شوراها در مي آيند بنابراين رأي دهنده اسامي نامزدهاي مورد نظر خود را حداكثر به همان تعداد اعضاي اصلي شورا در برگ رأي درج مي نمايد
ماده ۱۴- هيأت اجرايي مسئول اجراي تبصره ذيل ماده (۱۷) قانون مي باشد
تبصره – نامزدهاي انتخاباتي ذي نفع در صورت تمايل مي توانند در جلسه قرعه كشي شركت نمايند تاريخ و محل قرعه كشي بايد حداقل (۲۴) ساعت قبل توسط فرماندار به منتخبين ذي ربط ابلاغ شود
ماده ۱۵ - در صورتيكه همزمان با برگزاري انتخابات شوراها ، انتخابات ديگري نيز برگزار گردد به تشخيص و دستور وزارت كشور ، يك شعبه ثبت نام و اخذرأي و حتي الامكان با اعضاي واحد و با صندوقهاي مجزا براي هر يك از انتخابات در نظر گرفته خواهد شد
ماده ۱۶- سرپرست فرمانداري به جاي فرماندار خواهد بود
ماده ۱۷- در اجراي ماده (۴۱) قانون ، نيروي انتظامي در كليه مراحل مكلف به همكاري با مجريان انتخابات است و حسب درخواست استاندار و فرماندار موظف است مأمورين و امكانات خود را در اختيار آنان قرار دهد
ماده ۱۸- در صورت توقف ، ابطال و يا انحلال شورا توسط مراجع قانوني مذكور در مواد (۵۸) ، (۸۱) و (۸۴) قانون ، مراجع مذكور موظفند بلافاصله مراتب توقف ، ابطال و يا انحلال شورا به فرماندار مربوط اعلام نمايند شروع مهلت ۲ ماهه براي تجديد انتخابات ، از زمان وصول اعلام توقف ، ابطال و يا انحلال خواهد بود
ماده ۱۹- فرماندار موظف است به محض اطلاع از توقف ، ابطال و يا انحلال شورا ، مراتب را به وزارت كشور اعلام نمايد
ماده ۲۰- مجلس شوراي اسلامي پيش از شروع انتخابات به استناد ماده (۵۳) قانون ، اعضاي هيأت مركزي نظارت بر انتخابات را با ذكر سمت ايشان در هيأت به وزارت كشور معرفي مي نمايد
فصل دوم – هيأت اجرايي
مـاده ۲۱ - در اجراي مـاده (۸۶) قانـون وزارت كشـور مـوظف است اعتـبار مـورد نياز بـراي پـرداخت حق الزحمه به كليه افرادي كه در امر برگزاري انتخابات همكاري مي نمايند اعم از مشاغل آزاد ، دولتي و بازنشستگان را برآورد و براي تصويب و تأمين اعتبار به هيأت وزيران پيشنهاد نمايد
ماده ۲۲- فرماندار موظف است پس از وصول دستور شروع انتخابات ، براساس ماده (۳۲) قانون به منظور تشكيل هيأت اجرايي شهرستان از ساير اعضاي اداري هيأت دعوت به عمل آورد
مـاده ۲۳- فرماندار موظف است در اجـراي تبصره ۱ ماده (۳۲) قانون ، به منظور تعيين معتمدان اصلي و علي البدل عضو هيأت اجرايي شهرستان (۳۰) نفر از معتمدان اقشار مردم را انتخاب نمايد
ماده ۲۴- فرماندار موظف است بلافاصله از معتمدان منتخب ، اعضاي اداري هيأت اجرايي و هيأت نظارت بطور كتبي دعوت نمايد معتمدان حداكثر ظرف (۲) روز از تاريخ دعوت تشكيل جلسه مي دهند و پس از حضور حداقل دو سوم آنان (۲۰ نفر از ۳۰ نفر ) از بين خود (۸) نفر را به عنوان معتمدان اصلي و (۵) نفر را به عنوان معتمدان علي البدل هيأت اجرايي با رأي مخفي و اكثريت نسبي آراء انتخاب و مراتب را صورتجلسه مي نمايند
ماده ۲۵- فرماندار موظف است مراتب انتخاب معتمدين اصلي و علي البدل و تشكيل هيأت اجرايي را از طريق سلسله مراتب اداري به ستاد انتخابات كشور اعلام نمايد
ماده ۲۶- مهلت تشكيل هيأت اجرايي از زمان وصول دستور شروع انتخاب حداكثر پنج روز مي باشد
ماده ۲۷ ( اصلاحي ۲۸/۳/۱۳۸۲) – دو سوم اعضاي هيأت اجرايي براي رسميت جلسات ، موضوع ماده (۳۶) قانون و تبصره (۱) ذيل آن ، (۸) نفر مي باشد
ماده ۲۸- رؤساي هيأت هاي اجرايي و نظارت موظفند با هماهنگي لازم ، فردي را كه به طور همزمان در بيش از يك هيأت اعم از اجرايي يا نظارت عضويت دارد ، در يك هيأت ابقا و از ساير هيأت ها حذف نمايند
ماده ۲۹- هيأت اجرايي موظف است در اجراي مواد (۶۲) و (۶۵) قانون ، يك نسخه از كليه صورتجلسه ها و آگهي هاي خود را به هيأت نظارت شهرستان تحويل نمايد و هيأت نظارت شهرستان را در جريان مراحل و امور انتخابات قرار دهد
ماده ۳۰- هيأت اجرايي در مهلت مقرر و در اجراي ماده (۳۹) قانون ، تشكيل جلسه مي دهد و تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذرأي حوزه انتخابيه را تعيين و پس از تنظيم صورتجلسه ، يك نسخه آن را به فرماندار تسليم مي نمايد
ماده ۳۱- فرماندار موظف است براساس صورتجلسه دريافتي از هيأت اجرايي ، آگهي انتخابات حاوي تاريخ اخذرأي ، ساعات اخذرأي ، شرايط انتخاب كنندگان ، جرايم و تخلفات و مقررات جزايي و محل شعب ثبت نام و اخذرأي را تنظيم و در موعد مقرر براي اطلاع عموم در حوزه انتخابيه منتشر نمايد
ماده ۳۲- فرماندار موظف است در اجراي ماده (۴۰) قانون ، پس از وصول اسامي اعضاي شعب ثبت نام و اخذرأي نسبت به صدور احكام آنان اقدام نمايد و از ايشان براي شركت در جلسه توجيهي دعوت نمايد
تبصره – بمنظور جلوگيري از هرگونه خلل در برگزاري برنامه هاي روز ثبت نام و اخذرأي هيأت اجرايي موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه در صورت عدم حضور هر يك از اعضاء شعبه ، بلافاصله فرد جايگزين به محل شعبه اعزام گردد
ماده ۳۳- فرماندار موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه يك روز قبل از روز اخذرأي ، محل شعب ثبت نام و اخذرأي آماده شود
ماده ۳۴- فرماندار موظف است براي هر يك از شعب ثبت نام و اخذرأي يك نفر نماينده كه بايد حتي الامكان از كارمندان دولت باشد ، از طرف خود تعيين و نسبت به صدور حكم وي اقدام نمايد و براي تحويل گرفتن صندوق و تعرفه و برگ رأي و ساير وسايل و لوازم انتخاباتي با تعيين تاريخ و محل مراجعه ، از وي و اعضاي شعبه براي شركت در جلسه توجيهي دعوت بعمل آورد
تبصره – به منظور جلوگيري از هرگونه خلل در برگزاري برنامه هاي روز ثبت نام و اخذرأي ، فرماندار موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه در صورت عدم حضور هر يك از نمايندگان خود ، بلافاصله فرد يا افراد جايگزين را به محل شعبه اعزام نمايد
ماده ۳۵- هيأت اجرايي موظف است پس از حضور نمايندگان فرماندار و اعضاي شعب در جلسه توجيهي برنامه ثبت نام و اخذرأي و قرائت و شمارش آرا و ساير آموزشهاي لازم ، صندوق اخذرأي و تعرفه و برگ رأي و مهر انتخابات و ساير وسايل مورد نياز را به نمايندگان فرماندار تحويل دهد هيأت اجرايي موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد تا شعب ثبت نام و اخذرأي حداقل يك ساعت قبل از شروع اخذرأي آماده به كار شود و مسئولين شعبه در محل حاضر باشند
تبصره – نمايندگان فرماندار موظف اند بلافاصله پس از حضور در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي صندوق و تعرفه و برگهاي رأي و ساير وسايل و لوازم مورد نياز را در اختيار رئيس شعبه قرار دهند مسئوليت حفظ و حراست از برگ هاي رأي به منـظور جلوگيري از خروج آنها از محل شعبه اخذرأي بعهده اعضاي شعبه مي باشد
ماده ۳۶- در صورت تعيين و معرفي كتبي ناظر براي هر يك از شعب ثبت نام و اخذرأي از طرف هيأت نظارت شهرستان ، فرماندار موظف است نسبت به اعزام وي به نحوي كه قبل از شروع اخذرأي در محل شعبه حضور داشته باشد ، اقدام نمايد
ماده ۳۷- فرماندار موظف است براي حفاظت شعب ثبت نام و اخذرأي با همكاري و هماهنگي نيروي انتظامي به تعداد لازم و حداكثر تا (۳) نفر از مأموران مذكور انتخاب و ضمن صدور ابلاغ نامبردگان ، آنان را به همراه نماينده خود و ناظر و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي به محل اعزام نمايد
فصل سوم – هيأت هاي نظارت
ماده ۳۸- در اجراي ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۳) قانون اصلاح قانون تشكيلات شوراهاي اسلامي كشوري و انتخابات شوراهاي مزبور مصوب ۲۹/۴/۱۳۶۵ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراها ، هيأت مركزي نظارت بر امر انتخابات شوراهاي اسلامي كشوري متشكل از (۳) نفر از اعضاي كميسيون شوراها و امور داخلي و (۲) نفر از اعضاي كميسيون اصل (۹۰) به انتخاب مجلس شوراي اسلامي تشكيل مي شود
تبصره – در صورتي كه به تعداد لازم از كميسيونهاي مذكور داوطلب نباشد مجلس از ميان ساير نمايندگان داوطلب (۵) نفر را انتخاب مي نمايد
ماده ۳۹- در اجراي ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۴) قانون اصلاح قانون تشكيلات شوراهاي اسلامي كشوري و انتخابات شوراهاي مزبور مصوب ۲۹/۴/۱۳۶۵ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراهاي اسلامي كشور در هر استان هيأت نظارت استان مركب از سه نفر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي آن استان به تعيين هيأت مركزي نظارت تشكيل مي شود
هيأت مركزي نظارت پس از تعيين اعضاي هيأت نظارت استان ، اسامي آنان را به ستاد انتخابات استان مربوط و ستاد انتخابات كشور اعلام مي نمايد
تبصره – در هر استاني كه تعداد نمايندگان آن از سه نفر كمتر باشد و يا به حد نصاب از آن استان داوطلب نباشد ، تعيين بقيه اعضا از بين نمايندگان استانهاي مجاور با هيأت مركزي نظارت مي باشد
ماده ۴۰- ستاد انتخابات استان پس از وصول اسامي اعضاي هيأت نظارت استان ، اسامي نامبردگان را به فرمانداريهاي تابع اعلام مي نمايد
ماده ۴۱- هيأت نظارت استان در هر شهرستان ، هيأت نظارت شهرستان بر انتخابات شوراهاي اسلامي كشوري را مركب از (۵) نفر از معتمدان محل تشكيل مي دهد و اسامي آنان را به فرمانداري ذيربط و ستاد انتخابات استان اعلام مي نمايد
ماده ۴۲- هيأت نظارت شهرستان مي تواند براي هر شعبه ثبت نام و اخذرأي يك نفر ناظر تعيين و نامبرده را حداكثر تا يك روز مانده به روز اخذرأي به فرماندار معرفي نمايد
ماده ۴۳- شركت اعضاي هيأت نظارت شهرستان در جلسات هيأت اجرايي به منظور نظارت بر صحت برگزاري انتخابات مي باشد و عدم حضور آنان در جلسات و يا خودداري از امضاي صورتجلسه ها مانع از ادامه كار انتخابات نخواهد بود
ماده ۴۴- هـيأت هاي نظارت در چارچوب قانون و آيـين نامه اجرايي تنها ناظر بر اجـراي صحيـح قانـون مي باشند و حق دخالت در اموراجرايي انتخابات را ندارند
فصل چهارم – اعلام داوطلبي ، بررسي سوابق و رسيدگي به صلاحيت داوطلبان
ماده ۴۵- فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول دستور شروع انتخابات ، آگهي ثبت نام از داوطلبان ، حاوي تاريخ شروع و خاتمه ثبت نام ، محل ثبت نام ، شرايط انتخاب شوندگان و مدارك مورد نياز شامل اصل شناسنامه عكس دار ، دو نسخه تصوير كليه صفحه هاي شناسنامه اصل و تصوير كارت پايان خدمت يا مدركي دال بر مشخص بودن وضعيت خدمت وظيفه عمومي و چهار قطعه عكس جديد ۴ × ۳ را منتشر نمايد و ظرف مهلت مقرر از داوطلبان عضويت در شوراها ثبت نام به عمل آورد
ماده ۴۶- فرماندار مي تواند با صدور حكم كتبي ، مسئول يا مسئولاني از بين كارمندان فرمانداري را براي ثبت نام از داوطلبان عضويت در شوراها تعيين نمايد
ماده ۴۷- داوطلبان عضويت در شوراها در مهلت مقرر با مراجعه به فرمانداري و ارايه مدارك مورد نياز شخصاً پرسشنامه اعلام داوطلبي را در حضور مسئول ثبت نام تكميل مي نمايند مسئول ثبت نام پس از دريافت و تطبيق مشخصات سجلي داوطلب با اصل شناسنامه ، رسيد مدارك و پرسشنامه را به وي تسليم مي دارد
ماده ۴۸- هيأت اجرايي بلافاصله پس از تشكيل ، مقدمات رسيدگي به صلاحيت داوطلبان را فراهم مي نمايد
ماده ۴۹- فرماندار موظف است در اجراي ماده (۴۶) قانون ، در پايان هر روز اسامي و مشخصات كليه داوطلبان را به منظور بررسي سوابق ، به مراجع ذي ربط محل از قبيل اداره اطلاعات ، نيروي انتظامي ، دادگستري و ثبت احوال ارسال نمايد
تبصره – فرماندار موظف است به منظور پرهيز از هرگونه اشتباه و از قلم افتادگي ، در پايان مهلت قانوني ثبت نام نيز بلافاصله اسامي كليه داوطلبان حوزه انتخابيه را كه سوابق آنها از قبل استعلام شده است براساس حروف الفبا به مراجع ياد شده ارسال نمايد
ماده ۵۰- مراجع مذكور در ماده (۴۶) قانون موظفند در اجراي تبصره (۲) ذيل همان ماده حداكثر ظرف مدت ده روز پس از وصول اسامي و مشخصات هر يك از داوطلبان ، نتيجه بررسيهاي انجام شده درخصوص سوابق آنان را به طور كتبي به فرماندار اعلام نمايند
تبصره ۱ - هيـأت هاي اجرايي مـي توانند در اجراي ماده (۴۶) قانون طبق فرمي كه در چارچوب قانون تهيه خواهند نمود ، مراتب را از مراجع موضوع ماده (۴۶) قانون استعلام نمايند
تبصره ۲- عدم ارسال هرگونه پاسخ توسط مراجع مذكور در ماده (۴۶) قانون در مهلت مقرر ، بمنزله فقدان هرگونه سوابق سوء داوطلبان در آن مراجع محسوب مي گردد
ماده ۵۱- فرماندار موظف است به محض وصول اطلاعات لازم درباره سوابق هر يك از داوطلبان ، جلسات هيأت اجرايي را تشكيل دهد و حداكثر ظرف مدت هفت روز پس از وصول سوابق هر يك از داوطلبان با رعايت كامل متن ماده (۴۹) قانون ، به صلاحيت آنان رسيدگي و نتيجه را صورتجلسه نمايد و بلافاصله يك نسخه از هر يك از صورتجلسه تنظيمي را به هيأت نظارت شهرستان ارسال نمايد
ماده ۵۲- هيأت نظارت شهرستان پس از وصول صورتجلسات رسيدگي به صلاحيت داوطلبان ، به استناد ماده (۴۸) قانون موظف است حداكثر ظرف مدت (۷) روز از وصول هر يك از صورتجلسات ، مبني بر تأييد يا رد صلاحيت آن دسته از داوطلباني كه صلاحيت آنان توسط هيأت اجرايي رد شده است به صورت كتبي به فرماندار اعلام نمايد
تبصره ۱ – جهات رد صلاحيت به داوطلب منعكس خواهد شد
تبصره ۲ – چنانچه هيأت نظارت شهرستان درباره داوطلب يا داوطلبان مذكور نظر خود را در مهلت مقرر اعلام ننمايد ، نظر هيأت اجرايي ملاك عمل خواهد بود
ماده ۵۳- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت شهرستان ، مبني بر تأييد يا رد تصميمات هيأت اجرايي شهرستان درخصوص رد صلاحيت داوطلبان و همچنين با رعايت تبصره ماده ( ۵۲) بلافاصله مراتب تأييد يا رد صلاحيت هر يك از داوطلبان را به طور كتبي به داوطلب تأييد يا رد صلاحيت شده زيربط اعلام نمايد
تبصره – داوطلبان رد صلاحيت شده ظرف (۴) روز پس از دريافت نظريه هيأت اجرائي به استناد تبصره (۱) ذيل ماده (۵۰) قانون مي توانند ضمن درخواست دلايل رد صلاحيتشان ، شكايت خود را به هيأت نظارت استان تسليم نمايند
ماده ۵۴- هيأت نظارت استان موظف است ظرف مهلت مقرر در تبصره (۳) ماده (۵۰) قانون ، نظر خود درخصوص تأييد يا رد صلاحيت آن دسته از داوطلباني كه صلاحيتشان در هيأت اجرايي رد شده و شاكي بوده اند را با تنظيم صورتجلسه به ضميمه نامه رسمي به منظور ارسال به فرمانداري مربوط به ستاد انتخابات استانداري تسليم نمايد
تبصره ۱– چنانچه در مهلت مقرر هيچ گونه شكايتي از حوزه انتخابيه واصل نشد ، مراتب صورتجلسه و به همان نحو عمل خواهد شد
تبصره ۲ – رعايت ‹‹ قانون لزوم رسيدگي دقيق به شكايات داوطلبان رد صلاحيت شده در انتخابات مختلف مصوب ۲۲/۸/۷۸ مجمع تشخيص مصلحت نظام ›› درخصوص بررسي صلاحيت داوطلبان و ابلاغ مراتب رد صلاحيت به داوطلبان ذيربط الزامي است
ماده ۵۵- ستاد انتخابات استانداري موظف است پس از وصول صورتجلسه رسيدگي به شكايات داوطلبان رد صلاحيت شده از هيأت نظارت استان ، بلافاصله مراتب را به منظور انتشار آگهي اسامي نامزدهاي انتخاباتي به فرمانداري مربوط اعلام نمايد
ماده ۵۶- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت استان ، آگهي اسامي نامزدهاي انتخاباتي را حداكثر ظرف سه روز تهيه و هشت روز قبل از روز اخذرأي به منظور اطلاع اهالي حوزه انتخابيه ، در حوزه مذكور منتشر نمايد
ماده ۵۷- در اجراي ماده (۲۴) قانون ، نامزدهاي انتخاباتي در صورت تمايل به داشتن نماينده در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي موظفند حداكثر تا سه روز قبل از روز اخذرأي اسامي و مشخصات و يك قطعه عكس نمايندگان خود را به هيأت اجرايي تسليم نمايند
ماده ۵۸- هيأت اجرايي موظف است براي نمايندگان نامزدهاي انتخاباتي ، معرفي نامه و يا كارت شناسايي صادر و به نامزد ذيربط تحويل نمايد
ماده ۵۹- شكايات و اعتراضات نمايندگان نامزدهاي انتخاباتي از طريق نامزدهاي مربوط جمع آوري و با امضاي وي به هيأت هاي اجرايي و نظارت شهرستان تسليم خواهد شد
ماده ۶۰- تداركات و تأمين احتياجات مورد تقاضاي هر يك از نمايندگان نامزدها به عهده نامزد معرفي كننده خواهد بود
فصل پنجم – تبليغات
ماده ۶۱- مدت فعاليت تبليغات انتخاباتي براي كليه نامزدها يكسان است و (۸) روز قبل از روز اخذرأي آغاز مي گردد و تا (۲۴) ساعت قبل از روز اخذرأي ادامه خواهد داشت
ماده ۶۲- در فعاليتهاي تبليغات انتخاباتي ، انجام امور ذيل ممنوع است و مرتكبين تحت پيگرد قانوني قرار مي گيرند
۱- نوشتن و يا اظهار مطالب خلاف واقع
۲- ديوار نويسي ، راه اندازي كاروانهاي تبليغاتي و استفاده از بلندگوهاي سيار خارج از محل سخنراني و يا ستاد تبليغاتي انتخاباتي
۳- اعلام نظر شخصيتها در تأييد نامزدها با ذكر عنوان و مسئوليت آنان
۴- استفاده از صدا و سيما و ميز خطابه نماز جمعه و يا هر وسيله ديگري كه جنبه رسمي و دولتي دارد
۵- فعاليت انتخاباتي كارمندان در ساعات اداري
۶- استفاده از وسايل و امكانات وزارتخانه ها ، ادارات ، شركتهاي دولتي و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداريها و شركتها و سازمانهاي وابسته به آنها و نهادها و مؤسساتي كه از بودجه عمومي ( به هر ميزان ) استفاده مي كنند و همچنين در اختيار گذاشتن وسايل و امكانات مزبور
۷- فعاليت تبليغاتي مجريان و ناظران انتخابات براي نامزدهاي انتخاباتي در قلمرو جغرافيايي مسئوليت خود
۸- الصاق هرگونه آثار تبليغاتي نامزدها بر روي علائم راهنمايي و رانندگي ، تابلوي بيمارستان ، تابلوي مدارس و ساير مؤسسات آموزشي و تابلوهاي منصوبه در معابر عمومي توسط بخش دولتي و وابسته به دولت و همچنين تأسيسات دولتي و صندوقهاي پست ، باجه هاي تلفن ، پست هاي برق و تلفن ، تابلوها و املاك بخش خصوصي ( مگر با رضايت مالكان يا متصرفان ) و هرگونه تابلوي راهنما ، مأمورين انتظامي در صورت مشاهده چنين مواردي متخلفان را جلب و بمنظور تعقيب قانوني به مقامات قضايي تحويل مينمايند شهرداريها موظف اند با استفاده از امكانات نسبت به امحاء چنين اوراقي اقدام نمايند
۹- تبليغ عليه نامزدها و هرگونه هتك حرمت و حيثيت آنان
۱۰- پاره يا معدوم نمودن عكس و آثار تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي در مدت و زمان قانوني تبليغات كه در محلهاي مجاز الصاق شده و يا نصب شده باشد
۱۱- انجام هرگونه فعاليت تبليغاتي تحت عنوان داوطلبي خارج از مهلت قانوني تبليغات
تبصره ۴- استفاده از اماكن دولتي و عمومي مشروط به اخذ مجوز از مقامات ذيصلاح و پرداخت هزينه برابر براي تمامي نامزدها و طرفداران آنها بلامانع است
تبصره ۵- استفاده از هرگونه آثار تبليغاتي نامزدها و طرفداران آنان اعم از كاغذي ، پارچه اي ، مقوايي ، فلزي و يا هر جنس ديگر با ابعاد بيشتر از ۷۰ × ۱۰۰ سانتي متر ممنوع است
تبصره ۶- شركت پست در چارچوب اساسنامه خود مي تواند در امر توزيع آثار تبليغاتي نامزدها اقدام نمايد
ماده ۶۳- مطبوعات و نشريات حق ندارند آگهي يا مطالبي عليه نامزدهاي انتخاباتي درج نمايند و يا مطلبي بنويسند كه دال بر انصراف گروه يا اشخاصي از نامزدهاي معين باشد ،در اين صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را به نشريه مزبور بدهند و آن نشريه طبق قانون مطبوعات مكلف به چاپ فوري آن درمهلت مجاز تبليغات مي باشد
تبصره – مطبوعات و نشريات درانتشار هر گونه مطلب در خصوص نامزدها مكلفند به نحوي اقدام نمايند كه فرصت پاسخگوئي براي نامزد درمهلت مجاز تبليغاتي فراهم باشد
ماده ۶۴- انتشار اعلام نظر شخصيتها ( بدون ذكر عنوان و مسئوليت آنان ) ، مجامع ، احزاب و گروههاي مجاز ، در تأييد نامزد انتخاباتي بايد مستند به مدرك كتبي و امضا شده مربوط به تأييد و حمايت باشد و نامزد انتخاباتي در صورتي كه بخواهد از تأييد مراجع ياد شده در صدر اين نامه استفاده نمايد بايد مستندات و مدارك آن را ارايه كند
ماده ۶۵- همزمان با آغاز كار ستاد تبليغات انتخاباتي نامزدها ، نشاني و محل ستاد و نام مسئول آن بايد كتباً و با امضاي نامزد انتخاباتي مربوط ، به آگاهي هيأت اجرايي حوزه انتخابيه برسد
تبصره – ستاد تبليغات انتخابات ، مركزي است كه فعاليتهاي تبليغاتي نامزدها و طرفداران آنها مندرج در مواد فصل پنجم اين آيين نامه در آن ساماندهي وانجام مي پذيرد و هر داوطلب تنها مي تواند درهر منطقه شهرداري يك ستاد تبليغاتي داير نمايد
ماده ۶۶- هرگونه عكس و آثار تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي كه در محل شعبه ثبت نام واخذرأي وجود دارد بايد قبل از اخذرأي ، توسط اعضاي شعبه امحا شود
فصل ششم – برنامه روز اخذرأي و شمارش و قرائت آراء و اعلام نتيجه اخذرأي
ماده ۶۷- اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي حداقل يك ساعت قبل از وقت مقرر در محل شعبه حاضر ميشوند
ابتدا به استناد تبصره (۲) ذيل ماده (۴۰) قانون ، نسبت به انتخاب هيأت رئيسه و منشي ها اقدام و مراتب را در صورتجلسه درج مي نمايند ، سپس صندوق اخذرأي را در حضور نماينده فرماندار و ناظر بر انتخابات ( در صورت حضور ) باز مي كنند و پس از حصول اطمينان از خالي بودن صندوق ، آن را لفاف ، با لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› شعبه ثبت نام و اخذرأي لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› مي نمايند و پس از امضا و تأييد مراتب فوق در صورتجلسه ، برنامه اخذرأي و قرائت آراء را در (۶) مرحله به شرح زير انجام مي دهند :
الف – مرحله مراجعه رأي دهندگان
ب – مرحله كنترل
ج – مرحله ثبت نام
د – مرحله اخذرأي
ﻫ - مرحله قرائت و شمارش آراء و مرحله تنظيم و تكميل صورتجلسه
الف – مرحله مراجعه رأي دهندگان
۱- اعضاي شعبه بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه رأي دهندگان از يك سمت وارد محل شعبه شوند و پس از دادن رأي از سمت ديگر خارج گردند
۲- مأمورين انتظامي موظفند طبق دستور نماينده فرماندار يا رئيس شعبه ثبت نام و اخذرأي از ازدحام در داخل محوطه اخذرأي ممانعت نمايند تا اخذرأي در كمال آرامش انجام پذيرد
۳- رأي دهندگان با در دست داشتن عين شناسنامه خود در محل شعبه ثبت نام و اخذرأي حضور مي يابند و به ترتيب به منظور ثبت نام و دادن رأي وارد محوطه اخذرأي مي شوند
ب – مرحله كنترل
كنترل در سه مرحله انجام مي شود :
۱- كنترل شناسنامه : رئيس شعبه يا هر يك از سه منشي شعبه ثبت نام و اخذرأي با ملاحظه شناسنامه رأي دهنده موارد زير را مورد توجه قرار مي دهند :
الف – شناسنامه به مهر شعب ديگر ممهور نشده باشد
ب – شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و صاحب آن در روز اخذرأي حداقل (۱۵) سال تمام سن داشته باشد
۲- رئيس شعبه و يا هر يك از سه منشي ، انگشت سبابه دست راست رأي دهنده را كنترل مي نمايد تا آلوده به رنگ جوهر استامپ ، كه نشان دهنده رأي در شعبه ديگر است ، نباشد
در صورتي كه مراجعه كننده داراي شناسنامه اي باشد كه ممهور به مهر انتخابات در روز اخذرأي است و دلالت بر دادن رأي در شعبه ديگري نمايد و يا در انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ شعبه اخذرأي ديگري مشاهده شود ، از وي رأي گيري نخواهد شد
۳- كنترل شرط احراز توطن : به استناد بند (۳) ماده (۲۵) و تبصره ذيل آن ، اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي به روشهاي مقتضي كنترل مي نمايند كه شخص رأي دهنده و يا افراد تحت تكفل وي ( همسر و فرزندان ) حداقل يك سال متوالي متصل به زمان اخذرأي در محل سكونت داشته باشد
به استناد قسمت اخير بند (۳) ماده (۲۵) قانون ، در شهرها و شهركهاي بالاي يكصدهزار نفر جمعيت نيازي به احراز سكونت نمي باشد
ج – مرحله ثبت نام
۱- پس از انجام مرحله كنترل و حصول اطمينان از اينكه شناسنامه متعلق به مراجعه كننده است و واجد شرايط رأي دادن مي باشد ، يك نفر از منشي ها نسبت به ثبت مشخصات وي براساس مندرجات شناسنامه بر روي برگ تعرفه اقدام و پس از اخذ اثر انگشت رأي دهنده روي برگ تعرفه ، آن را با قيد تاريخ با مهر انتخابات ممهور و امضا مي نمايد
۲- متصدي ثبت نام ، شناسنامه رأي دهنده را نيز به مهر انتخابات ممهور و به وي تحويل مي نمايد
د – مرحله اخذرأي
۱- پس از ثبت نام از رأي دهنده ، متصدي ثبت نام برگ رأي را بعد از ممهور نمودن به مهر انتخابات از محل نقطه چين از تعرفه انتخاباتي جدا مي كند و به رأي دهنده تسليم مي نمايد تا رأي دهنده اسم نامزد يا نامزدهاي مورد نظر خود را حداكثر به تعداد اعضاي اصلي شورا بر روي آن بنويسد ، تا كند داخل صندوق بياندازد و از درب خروجي شعبه خارج شود بديهي است تعرفه هاي انتخاباتي در محل شعبه باقي مي ماند و بايد در نگهداري و حفاظت آنها دقت و مراقبت كامل به عمل آيد
۲- نماينده فرماندار و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه رأي نويسي مخفي باشد و به صورت كاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص ديگري انجام پذيرد و هيچ يك از اعضاي شعبه و نماينده فرماندار و مأمورين انتظامي و نماينده هيأت نظارت و اصولاً كليه افرادي كه به هرگونه در شعبه وظيفه اي بر عهده دارند حق نوشتن رأي براي اشخاص را ندارند
در صورتي كه براي نوشتن رأي نياز به فرد ديگري باشد ، رأي دهنده بايستي از وجود افراد خارج از شعبه كه مورد اعتماد وي هستند ، استفاده نمايد و اعضاي شعبه نيز كنترل نمايند تا عمل خلاف قانون انجام نگيرد
۳- نماينده هيأت نظارت حق دخالت در امور اجرايي انتخابات را ندارد و در صورت مشاهده ارتكاب به تخلفات موضوع ماده (۶۷) قانون موظف است مراتب را به اعضاي شعبه و نماينده فرماندار تذكر دهد و آنان ضمن بررسي موضوع بايد فرد يا افراد خاطي را توسط مأمورين انتظامي حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورتجلسه نمايند و همراه خاطي تحويل مقامهاي قضايي دهند
ﻫ ( اصلاحي ۲۷/۱۱/۱۳۸۱ ) – مرحله قرائت و شمارش آراء
رديف يكم – شيوه دستي
اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي در صورت حصول اطمينان از اينكه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را درصندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي دادن رأي در محل شعبه حضور ندارد ، بلافاصله پس از شمارش تعرفه ها و ثبت تعداد آن در صورتجلسه ، با حضور نماينده فرماندار و نماينده هيأت نظارت ، شمارش و قرائت آراء را به ترتيب ذيل آغاز مي نمايند :
۱- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر‹‹ پلمپ ›› صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اينكه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايد :
الف – چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد بر اساس بند ‹‹ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غير چاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اينكه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
ب – در صورتي كه تعداد اوراق رأي داخل صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۲- پس از اينكه شمارش آراء به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آراء با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
دوم – با استفاده از سيستم رايانه اي در شعبه :
چنانچه با توافق وزارت كشور و هيأت مركزي نظارت مقرر شده باشد كه كار قرائت و شمارش آراء با سيستم رايانه اي انجام شود اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي و حصول اطمينان از اين كه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را در صندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي رأي دادن در محل شعبه حضور ندارد با حضور نماينده فرماندار و ناظر هيأت نظارت كار شمارش آراء را به شرح زير انجام مي دهند :
۱- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اين كه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايد :
۱/۱- چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد براساس بند ‹‹ ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غيرچاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اين كه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
۲/۱- در صورتي كه تعداد اوراق رأي داخل صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۲- پس از اينكه شمارش آرا به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آرا با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
۳- چنانچه امكانات رايانه اي در محل شعبه فراهم شده باشد علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آراء توسط كاربر نتايج قرائت آراي هر يك از نامزدها نيز وارد سيستم رايانه اي مي گردد در پايان نتايج كلي شمارش و قرائت آراي شعبه توسط رايانه ارايه و طي صورتجلسه به امضاي كاربر ، اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و ناظر شعبه مي رسد
سوم – با استفاده از سيستم رايانه در محل استقرار دستگاهها :
۱- چنانچه با توافق وزارت كشور و هيأت مركزي نظارت مقرر شده باشد كه كار قرائت و شمارش آراء با سيستم رايانه اي انجام شود اعضاي شعبه پس از انقضاي مدت اخذرأي و حصول اطمينان از اينكه كليه مراجعه كنندگان رأي خود را در صندوقهاي رأي انداخته اند و ديگر كسي براي رأي دادن در محل شعبه حضور ندارد با حضور نماينده فرماندار و ناظر هيأت نظارت كار شمارش آراء را بشرح زير انجام ميدهند :
۲- ابتدا رئيس يا نايب رئيس شعبه اخذرأي با همكاري يكي از منشي ها لاك و مهر صندوق اخذرأي را باز و تعداد برگهاي داخل صندوق را بدون اين كه قرائت شود شمارش مي كنند و پس از تطبيق تعداد آنها با تعداد برگهاي تعرفه به يكي از دو حالت زير عمل مي نمايند :
۱/۲- چنانچه تعداد اوراق رأي داخل صندوق بيشتر از تعداد تعرفه ها باشد براساس بند ‹‹ج›› ماده (۲۰) قانون ، به تعداد اضافي ابتدا از اوراق غير چاپي و متفرقه و سپس از مجموع برگهاي رأي ، بدون اين كه خوانده شود بر مي دارند و جمله ‹‹ باطل شد ›› را در پشت آن قيد و تعداد آن را در صورتجلسه اخذرأي نيز درج و در پايان ضميمه صورتجلسه مي نمايند
۲/۲- در صورتي كه تعداد اوراق رأي صندوق مساوي يا كمتر از تعداد تعرفه ها باشد ، اقدام خاصي صورت نمي گيرد و مراتب در صورتجلسه درج مي شود
۳- پس از اينكه شمارش آراء به ترتيب ياد شده انجام شد ، قرائت آراء با رعايت مواد (۱۹) ، (۲۰) ، (۲۱) ، (۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره هاي ذيل آنها انجام خواهد شد
۴- چنانچه امكانات رايانه اي در محل شعبه فراهم نباشد ، اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي موظفند همراه با نماينده فرماندار ، بخشدار ، ناظر شعبه و مأمورين محافظ صندوق ، صندوق يا صندوق هاي محتوي تعرفه و آراء را براي قرائت و شمارش آراء به محل استقرار سيستم رايانه اي كه از قبل مشخص شده است حمل نمايند در صورت عدم امكان حضور تمامي اعضاي شعبه ، حضور رئيس يا نايب رئيس آن الزامي است
۵- پس از رسيدن مسئولان شعبه و صندوق اخذرأي به محل استقرار سيستم رايانه اي ، صندوق اخذرأي باز و از آراي ريخته شده در آن كه قبلاً آراي باطله مأخوذه و باطله غير مأخوذه از آنها جدا شده است علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آراء توسط كاربر نتايج قرائت آراي هر يك از نامزدها نيز وارد سيستم رايانه اي ميگردد ودرپايان نتايج كلي شمارش و قرائت آراي شعبه توسط رايانه ارايه وطي صورتجلسه اي به امضاي كاربر ، اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و ناظر شعبه مي رسد
و – مرحله تنظيم صورتجلسه
پس از خاتمه شمارش و قرائت آراء ، صورتجلسه اخذرأي شعبه در پنج نسخه تنظيم و سپس تعداد رأي هر يك از نامزدها در صورتجلسه قيد مي شود
پس از انجام اين كار ، صورتجلسه به امضاي نماينده فرماندار و اعضاي شعبه اخذرأي و نماينده هيأت نظارت مي رسد و بلافاصله كليه اوراق و مدارك انتخاباتي و يك نسخه از صورتجلسه تنظيمي داخل صندوق رأي قرار داده مي شوند و پس از لاك و مهر ‹‹ پلمپ ›› شدن صندوق يا صندوقها ، اعضاي شعبه اخذرأي به اتفاق نماينده فرماندار و به همراه نماينده هيأت نظارت و مأموران محافظ صندوق ، صندوق يا صندوقهاي رأي را همراه با يك نسخه از صورتجلسه نتايج آراي شعبه و ساير مدارك رسماً تحويل هيأت اجرايي ميدهند از سه نسخه باقيمانده صورتجلسه نتايج آراء ، يك نسخه تحويل نماينده هيأت نظارت ، يك نسخه تحويل نماينده فرماندار و يك نسخه نيز تحويل رئيس شعبه مي شود
اگر در روز اخذرأي مسائل و مشكلاتي پديد آيد بايد در قسمت انتهاي صورتجلسه نوشته شود و به امضاي اعضاي شعبه ، نماينده فرماندار و نماينده هيأت نظارت شهرستان برسد
ماده ۶۷ مكرر ( الحاقي ۲۷/۱۱/۱۳۸۱ ) – هرگاه بعضي از شعب ثبت نام و اخذرأي به علل مختلف ازعهده قرائت آراء و تكميل صورتجلسه بر نيايند هيأتهاي اجرايي مي توانند مستقيماً يا با تعيين افراد جديد نسبت به شمارش و قرائت آراء و تكميل صورتجلسه شعبه مذكور اقدام نمايند
تبصره ۱- چنانچه صندوق اخذ رأي به گونه اي ساخته شده باشد كه نيازي به لفاف نداشته باشد پس از بستن آن فقط محل يا محلهاي تعيين شده بر روي صندوق ، در مراحل مختلف برنامه اخذرأي با مهر انتخابات لاك و مهر ( پلمب) خواهد شد
تبـصره ۲- در اجراي ماده (۶۶)قانون در صورت اعزام بازرس يـا بازرسان ثابت وزارت كشور به شعب ثبت نام و اخذ رأي ، آنان موظفند در كليه مراحل برنامه روز اخذ رأي و قرائت و شمارش آراء واعلام نتايج و تنظيم صورتجلسه حضور يافته و تمامي نسخه هاي صورتجلسه شعبه را امضاء كنند
مـاده ۶۸- هيأت اجرايي پس از دريافت صندوق يا صندوقهاي محتوي آرا و مدارك و صورتجلسات شعب ثبت نام و اخذرأي حوزه انتخابيه ، در حضور اعضاي هيأت نظارت شهرستان نسبت به تنظيم صورتجلسه نتيجه اخذرأي در حوزه انتخابيه اقدام مي نمايد و يك نخسه از صورتجلسه را براي انتشار آگهي نتيجه انتخابات به فرماندار تحويل مي دهد
ماده ۶۹- فرماندار موظف است بلافاصله پس از دريافت صورتجلسه نتيجه اخذرأي از هيأت اجرايي شهرستان نسبت به تنظيم آگهي نتيجه انتخابات و انتشار آن در حوزه انتخابيه اقدام نمايد
فصل هفتم – بررسي شكايات
ماده ۷۰- به استناد ماده (۵۲) قانون ، هيأت هاي اجرايي موظفند از تاريخ اعلام نهايي صلاحيت داوطلبان تا دو روز پس از اعلام نتيجه اخذرأي انتخابات ، شكايات واصله را بپذيرند و ظرف پنج روز به آنها رسيدگي نمايند
بنابراين چنانچه در مهلت ياد شده شكايتي از حوزه انتخابيه به هيأت اجرايي شهرستان واصل شود ، هيأت مذكور موظف است حداكثر ظرف پنج روز پس از وصول هر شكايت در جلسه مشترك با هيأت نظارت شهرستان به آن رسيدگي و مراتب را صورتجلسه نمايند
تبصره ۱- شكاياتي قابل طرح و بررسي مي باشد كه نام و نام خانوادگي ، نام پدر ، آدرس محل كار يا سكونت شاكي كه هويت وي را آشكار مي نمايد ، دارا باشند
تبصره ۲- هيأت اجرايي پس از پايان مهلت دريافت و رسيدگي به شكايات ، چنانچه هيچ گونه شكايتي از انتخابات دريافت ننموده باشد ، مراتب عدم وصول شكايت را نيز صورتجلسه مي نمايد
ماده ۷۱- هيأت اجرايي موظف است پس از اتمام مهلت رسيدگي به شكايات ، بلافاصله با توجه به شكايات دريافتي و بررسي كلي چگونگي برگزاري انتخابات ، نظريه خود در مورد چگونگي برگزاري و پيشنهاد تأييد يا ابطال انتخابات حوزه انتخابيه را طي صورتجلسه اي به هيأت نظارت شهرستان اعلام نمايد
تبصره ۱- چنانچه بررسي شكايات منجر به ابطال آراي شعبه يا شعبي از حوزه انتخابيه شود كه در سرنوشت انتخابات مؤثر باشد ، هيأت اجرايي شهرستان موظف است آراي باطل شده را در نتايج قبلي دخالت داده و نتيجه جديد به دست آمده از آن را در صورتجلسه مذكور منظور نمايد
تبصره ۲- پيشنهاد ابطال كل انتخابات يا آراي شعبه يا تعدادي از شعب مي بايد مستدل و براساس مواد قانون باشد
ماده ۷۲- هيأت نظارت شهرستان موظف است حداكثر ظرف پنج روز پس از وصول نظريه هيأت اجرايي شهرستان درخصوص برگزاري انتخابات ، به شرح زير اقدام نمايد :
از اين مرحله به بعد با توجه به دو وضعيت (الف) و (ب) ، اقدامات در دو مسير جداگانه ولي به صورت موازي و همزمان ادامه خواهد يافت
ماده ۷۳- اقدامات مربوط به وضعيت (الف) :
۱- فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه هيأت نظارت شهرستان مبني بر تأييد صحت برگزاري انتخابات ، مراتب را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند و يك نسخه از آگهي منتشر شده را براي هيأت نظارت استان ارسال نمايد
۲- به استناد ماده (۵۶) قانون ، چنانچه كسي به تأييد صحت برگزاري انتخابات معترض باشد حداكثر ظرف مدت دو روز از انتشار آگهي مي تواند شكايت خود را به هيأت نظارت استان اعلام نمايد
۳- هيأت نظارت استان موظف است حداكثر ظرف (۱۵) روز از وصول شكايت معترضان ، براساس ماده (۵۶) و با رعايت ماده (۵۸) قانون نتيجه قطعي و نهايي حوزه انتخابيه را به فرماندار مربوط اعلام نمايد
چنانچه در پايان مهلت دريافت شكايات ، هيأت نظارت استان شكايتي دريافت نكرد موظف است بلافاصله مراتب و عدم وصول شكايت را هم براي اقدام بعدي به فرماندار اعلام نمايد
۴- فرماندار موظف است نظر قطعي و نهايي هيأت نظارت استان درخصوص تأييد يا عدم تأييد صحت برگزاري انتخابات را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
ماده ۷۴- اقدامات مربوط به وضعيت (ب) :
۱- هيأت نظارت استان موظف است حداكثر ظرف پنج روز از وصول صورتجلسه هيأت نظارت شهرستان مبني بر پيشنهاد ابطال كل انتخابات و يا ابطال يك يا چند شعبه مؤثر در سرنوشت انتخابات ، موضوع را بررسي و نتيجه را صورتجلسه نمايد
چنانچه نتيجه بررسيها حاكي از تأييد صحت برگزاري انتخابات با همان نتيجه اعلام شده قبلي باشد ، مراتب را بلافاصله از طريق هيأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام مي نمايد
در غير اينصورت چنانچه نظر بر ابطال و يا تغيير سرنوشت انتخابات باشد ، صورتجلسه تنظيمي را به منظور اظهار نظر نهايي به هيأت مركزي نظارت ارسال مي دارد
۲- فرماندار موظف است پس از وصول نظريه هيأت نظارت استان مبني بر تأييد صحت برگزاري انتخابات مراتب را از طريق انتشار آگهي به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
۳- هيأت مركزي نظارت حداكثر ظرف پنج روز از وصول نظريه هيأت نظارت استان درخصوص ابطال انتخابات و يا تغيير سرنوشت آن ، نظر قطعي و نهايي خود را طي صورتجلسه اي به هيأت نظارت استان اعلام مي نمايد
۴- هيأت نظارت استان موظف است بلافاصله پس از وصول نظريه هيأت مركزي نظارت ، مراتب را از طريق هيأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام نمايد
۵- فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه نظريه هيأت مركزي نظارت ، نتيجه قطعي و نهايي انتخابات را از طريق انتشار آگهي ، به آگاهي اهالي حوزه انتخابيه برساند
ماده ۷۵- كليه اقدامات هيأت هاي نظارت شهرستان و استان با رعايت ماده (۵۹) قانون معتبر است
ماده ۷۶- فرماندار موظف است پس از انتشار آگهي نتيجه قطعي و نهايي انتخابات حوزه هاي انتخابيه ، يك نسخه از هر يك از اين آگهي ها را به ستاد انتخابات استانداري و يك نسخه را نيز به ستاد انتخابات كشور ارسال نمايد
فصل هشتم – صدور كارت عضويت اعضا و امحاي اوراق انتخاباتي
ماده ۷۷- كارت عضويت اعضاي شوراها با امضاي فرماندار و مهر فرمانداري صادر مي شود
تبصره – كارت عضويت فقط براي اعضاي اصلي شورا صادر مي شود
ماده ۷۸- فرماندار موظف است پس از وصول دستور امحاي آراء و اوراق انتخابات شوراها از ستاد انتخابات كشور ، با حضور اعضاي هيأت هاي اجرايي و حتي الامكان و نظارت ، نسبت به امحاي اوراق تعرفه و برگهاي رأي مصرف شده حوزه انتخابيه به نحو مقتضي اقدام و مراتب را صورتجلسه و نتيجه را به ستاد انتخابات استانداري اعلام نمايد
ماده ۷۹- دستورالعمل اجرايي و فرمهاي مربوط به اين آيين نامه پس از تصويب وزير كشور قابل اجرا ميباشد
اين متن جانشين تصويب نامه شماره ۱۲۱۱۴۴/ت ۱۷۱۷۹ ﻫ مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۷۵ مي شود و از تاريخ تصويب لازم الاجرا است
